W tym artykule skupimy się na prostszym wyjaśnieniu BIMu. Poruszam temat, jak uprościć BIM, aby stał się popularnym narzędziem wykorzystywanym przez prywatnych inwestorów, małe firmy architektoniczne, bądź duże korporacje. Podkreślam słabe strony w zrozumieniu BIMu oraz przytaczam przykład Wirtualnego Placu Budowy jako innego sposobu interpretacji BIMu.
Ten artykuł jest wpisem gościnnym na blogu BIM Corner, napisanym przez Magdalenę Niemiec.
Spis treści
Jak postrzegany jest BIM przez społeczeństwo?
Czy zastanawialiście się kiedyś, jak wytłumaczyć komuś z rodziny, co to jest BIM? Jak nasi najbliżsi mogą zrozumieć to, czym się zajmujemy? A może temat BIMu jest tak obszerny, że aż ciężko objąć go wyobraźnią? Choć profesjonaliści znają tę metodologię doskonale, warto przyjrzeć się, jak BIM jest postrzegany przez osoby zewnętrzne.
“Co według Ciebie znaczy BIM?” – w ankiecie przeprowadzonej wśród znajomych i przyjaciół z branży budowlanej, odpowiedzi wahały się od kręcenia modelem 3D, po Revit (w gronie architektów), sprawdzanie kolizji, a nawet “cyfrowe bliźniaki”. Niewielka część osób wskazała automatyzację i dane. Wyniki pokazały, że choć pojęcia krążą wokół głównego celu BIM, nie zawsze są one precyzyjnie definiowane. Odpowiedzi skłoniły mnie do refleksji na temat tego, jak społeczeństwo postrzega BIM, i dlaczego tak ciężko jest zwizualizować sobie pojęcie BIMu.
Z punktu widzenia architekta, często staram się dotrzeć do klienta w sposób obrazkowy. Za pomocą szkiców, wizualizacji czy animacji, zastanawiam się, jak w najprostszy sposób wytłumaczyć myśl, czy też pojęcie abstrakcyjne. Dążę do tego, aby stworzyć w głowach coś, co będzie namacalne, realne, lub coś, co będzie miało formę, bryłę.
W artykule ”Wszystko, co musisz wiedzieć o podstawach technologii BIM” Konrada Fugasa – Eksperta BIM Corner, dowiecie się, co to jest BIM w dokładnym znaczeniu. Między innymi BIM składa się z wielu elementów oraz posiada trzy rozwinięcia: Building Information Modeling, Building Information Model oraz Building Information Management. Potrójne znaczenie, które dodatkowo powiązane jest abstrakcyjnym pojęciem „informacja”, zniechęca odbiorcę na samym początku. Brak konkretów oraz szybkiego skojarzenia z finalnym celem sprawia, że nie jesteśmy zainteresowani tematem, a w konsekwencji nie zagłębiamy się w niego.
Korzyści z uproszczenia BIM
Ta zaawansowana metoda projektowania i zarządzania informacjami w budownictwie ma wiele zalet. Jednak jej złożoność często stanowi wyzwanie dla osób spoza branży. Uproszczenie i powszechne stosowanie BIM przynosi istotne korzyści:
- Zwiększenie zrozumienia projektu: Uproszczony BIM ułatwia inwestorom, właścicielom budynków i użytkownikom końcowym lepsze zrozumienie planów i wizualizacji projektów budowlanych. Pomaga to w precyzyjnym kontrolowaniu przebiegu budowy oraz usprawnia komunikację i decyzje na linii INWESTOR – ARCHITEKT – KIEROWNIK BUDOWY.
- Ułatwienie współpracy: BIM w uproszczonej formie umożliwia lepszą współpracę między różnymi stronami zaangażowanymi w proces budowlany, w tym między architektami, inżynierami, wykonawcami i klientami. To zwiększa zrozumienie i transparentność procesu, co wpływa na oszczędność czasu, minimalizację błędów i związanych z nimi kosztów.
- Poprawa procesu podejmowania decyzji: Klienci i użytkownicy, którzy lepiej rozumieją projekt dzięki uproszczonemu BIM, mogą aktywniej uczestniczyć w procesie decyzyjnym. To z kolei prowadzi do bardziej przemyślanych decyzji i większego zadowolenia z finalnego produktu.
- Dostępność dla małych firm i projektów: Uproszczenie BIM może sprawić, że technologia ta stanie się bardziej dostępna dla mniejszych firm i projektów, które nie dysponują zasobami wymaganymi do obsługi bardziej złożonych systemów BIM.
- Edukacja i zaangażowanie: Uproszczenie BIM może również pomóc w edukowaniu społeczeństwa na temat nowoczesnych technologii w budownictwie. To zwiększa świadomość na temat zrównoważonego budownictwa, efektywności energetycznej i innych ważnych aspektów nowoczesnego budownictwa.
- Poprawa bezpieczeństwa i efektywności: Uproszczony BIM może pomóc w lepszym planowaniu i zarządzaniu budową, co przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa i efektywności na placu budowy.
To wszystko prowadzi do oszczędności czasu, minimalizacji kosztów budowy, pełniejszej kieszeni inwestorów i ich zadowolenia!
Przykład z życia:
Często nie dostrzega się, jak wielkie korzyści może przynieść BIM.
Inwestor zbudował pensjonat z 12 pokojami. Na planach wszystko, mieściło się bez problemu. Dopiero na budowie, po wylaniu fundamentów, okazało się, że ktoś popełnił błąd w wymiarowaniu i w rzeczywistości brakuje miejsca na 2 pokoje na każdym piętrze. W rezultacie, zamiast 6 dwuosobowych pokoi, powstały tylko 3, co spowodowało znaczne straty rocznych zysków. Pytanie brzmi: Ile byś dał, by uniknąć prostego ludzkiego błędu, a który tak bardzo wpływa na wartość rynkową nieruchomości?
Innym przykładem jest sytuacja, gdy na planie widać, że kanapa i stół jadalniany mieszczą się bez problemu, ale po wprowadzeniu okazuje się, że takie ustawienie nie jest możliwe. Jak bardzo ważna jest dla Ciebie przestrzeń, którą zamierzasz finansować przez 20 lat i w której zamierzasz żyć?
Ostatnie pytanie: Ile zdrowia, dodatkowego stresu i pieniędzy kosztowały Cię usterki na budowie, takie jak złe wymiarowanie czy opóźnienia związane z kolizjami branżowymi?
Pamiętajmy również, że budowy ciągną się latami i uproszczenie definicji BIM jest kluczowe do zwiększenia jego zrozumienia i akceptacji w społeczeństwie. Zamiast skupiać się na złożonych aspektach technicznych, proponuję, żeby BIM wyjaśnić jako wirtualny plac budowy, który łączy wszelkie informacje o projekcie. Finalnie w procesie projektowania otrzymujemy cyfrowego bliźniaka, jednak to nie określa całego procesu BIM. To jak tworzenie interaktywnego modelu, który ewoluuje wraz z każdą zmianą w projekcie i służy jako centralne źródło informacji dla wszystkich zainteresowanych stron. Dzięki BIM, procesy planowania, projektowania, budowy i zarządzania nieruchomościami stają się bardziej zintegrowane, efektywne i łatwiejsze do zrozumienia dla każdego, kto bierze w nich udział. W ten sposób BIM przestaje być widziany jako skomplikowana technologia dostępna tylko dla ekspertów, a staje się użytecznym narzędziem wspierającym cały cykl życia budynku od budowy, po eksploatację.
BIM Manager i gra w skojarzenia
Na obrazku obok zostały przedstawione cztery przykładowe zawody, do których przypisano funkcję oraz cel. Zarówno w przypadku lekarza, sędziego, architekta, jak i programisty łatwo zwizualizować sobie, czym się zajmują i jaki chcemy osiągnąć cel korzystając z ich usług. Są to popularne zawody, a więc i skojarzenie przychodzi bardzo szybko. Podobnie stanie się, gdy postaramy się skojarzyć inne zawody, które spotykamy na co dzień bądź są zawodami zaufania publicznego. Jednak z BIM Managerem czy BIM Koordynatorem pojawia się problem ze względu na multizadaniowość tych zawodów. Jeśli zadamy sobie pytanie, co robi BIM manager, odpowiedź może brzmieć: “zarządza informacją w modelu 3D”. W takim razie, jaki jest cel takiego zarządzania? Nie jest to z pewnością kręcenie modelem 3D albo tylko informowanie o zmianach. Skoro ciężko to opisać i wytłumaczyć, trudno też sprawić, by klient był zainteresowany taką usługą
Cel BIMu: wirtualny plac budowy
Jak w takim razie opisać BIM dla osoby, która pierwszy raz słyszy o takim wyrażeniu? Moja propozycja jest następująca: BIM to nie tylko finalny model 3D czy “cyfrowy bliźniak”, czyli wirtualna kopia Twojego obiektu budowlanego, ale proces tworzenia rozciągający się w czasie. Jego celem jest przeniesienie procesu budowy do wirtualnego świata, zmniejszając stres i koszty związane z rzeczywistym placem budowy. Finalnie otrzymany model może również być przydatny w czasie eksploatacji budynku.
Wirtualny vs rzeczywisty plac budowy
Uogólniając, BIM jest metodyką, która zarządza procesem inwestycji budowlanych i łączy ze sobą wiele różnych działów i zagadnień, jak m.in.: wytyczne, reguły, normy, plan realizacji (BEP), PSPG, dane, parametry, informacje, technologię – oprogramowania i systemy wspierające profesjonalistów z różnych działów inżynieryjnych.
Poniższa tabela przedstawia zależności między prawdziwym i wirtualnym placem budowy:
Profesjonaliści
Po pierwsze ludzie! Profesjonaliści mają zawsze znaczący wpływ na jakość danej usługi. Na placu budowy pracami kieruje kierownik budowy, z kolei na wirtualnym placu budowy zarządzanie wszystkimi modelami 3D odbywa się z poziomu – BIM ekipy: BIM Managera lub BIM Koordynatora – w zależności od firmy i obowiązków. Podobną analogię można stworzyć między ekipą budowlaną a 3D Ekspertami – inżynierami, którzy modelują modele 3D w swojej branży.
Zarówno wirtualny, jak i rzeczywisty plac budowy wymagają zaangażowania osób o wysokim poziomie specjalizacji: BIM Managerów, koordynatorów i inżynierów na wirtualnym placu budowy oraz kierowników budowy, architektów i ekip budowlanych na rzeczywistym placu budowy. Wszyscy ci profesjonaliści muszą posiadać zdolności analityczne, umiejętność pracy zespołowej oraz zdolność do zarządzania projektami w celu zapewnienia, że wszystkie aspekty budowy są odpowiednio planowane i realizowane.
Wirtualny Plac Budowy (BIM):
- BIM Managerowie i Koordynatorzy
- Specjaliści ds. analizy danych i symulacji
- Projektanci i inżynierowie wykorzystujący oprogramowanie BIM
Rzeczywisty Plac Budowy:
- Kierownicy budowy
- Inżynierowie budowlani
- Robotnicy budowlani, operatorzy sprzętu
Wytyczne/Reguły/Normy
Wirtualny plac budowy kieruje się normami BIM, BEP i PSPG, podczas gdy rzeczywisty plac budowy stosuje normy budowlane oraz instrukcje BHP i montażu. Oba środowiska są regulowane przez zestaw wytycznych i norm, które zapewniają jakość, bezpieczeństwo i efektywność procesów.
Wirtualny Plac Budowy (BIM):
- Standardy modelowania 3D
- Protokoły wymiany danych
- Wytyczne dotyczące symulacji i analizy
Rzeczywisty Plac Budowy:
- Normy bezpieczeństwa i higieny pracy
- Przepisy budowlane i lokalne regulacje
- Standardy jakości i kontrola wykonawstwa
Technologie
Na wirtualnym placu budowy wykorzystywane są programy do modelowania 3D i koordynacji, a także mocne komputery, podczas gdy na rzeczywistym placu budowy stosuje się dokumentację projektową, dziennik budowy oraz maszyny budowlane, takie jak np. dźwigi. Zarówno technologie wirtualne, jak i fizyczne sprzęty są wykorzystywane do optymalizacji procesów budowlanych i zwiększenia ich efektywności.
Wirtualny Plac Budowy (BIM):
- Oprogramowanie BIM (np. Revit, AutoCAD)
- Narzędzia do symulacji i analizy
- Platformy do współpracy i zarządzania danymi
Rzeczywisty Plac Budowy:
- Urządzenia i maszyny budowlane
- Narzędzia pomiarowe i kontrolne
- Technologie komunikacji (radiostacje, telefony)
Dane, Parametry, Informacje
Wirtualny plac budowy opiera się na prognozowanych harmonogramach, automatyzacji, materiałach i prognozowanych kosztach, podczas gdy rzeczywisty plac budowy koncentruje się na kolejności prac, inteligentnym domu, materiałach i rzeczywistych kosztach.
W obu przypadkach informacje są kluczowe do śledzenia postępu projektu, zarządzania kosztami i optymalizacji wykorzystania materiałów. Precyzja danych wpływa na jakość i
terminowość wykonania projektu. W obu środowiskach budowy, wirtualnym i
rzeczywistym, kluczowe jest zarządzanie złożonymi projektami przy użyciu specjalistycznych umiejętności i technologii. Mimo że narzędzia i podejścia mogą się różnić, ostateczne cele pozostają te same: zbudować bezpieczne, trwałe i funkcjonalne struktury w efektywny i ekonomiczny sposób.
Wirtualny Plac Budowy (BIM):
- Cyfrowe modele 3D obiektów budowlanych i instalacji
- Symulacje energetyczne, strukturalne
- Dane o materiałach, kosztach, harmonogramach
Rzeczywisty Plac Budowy:
- Rzeczywiste wymiary i położenie elementów konstrukcyjnych
- Raporty z postępu prac
- Dokumentacja techniczna i wykonawcza
Cechy i zalety Wirtualnego Placu Budowy
Kierownictwo – Zarządzany przez BIM Managera, który koordynuje modelowanie informacji o obiekcie budowlanym i integruje różne aspekty projektu.
- Zapewnienie spójności danych i optymalizacja procesów projektowych.
- Lepsza koordynacja między różnymi zespołami i efektywniejsze planowanie.
Planowanie i Symulacja – Wykorzystuje zaawansowane narzędzia do symulacji i modelowania 3D.
- Możliwość przeprowadzenia dokładnych symulacji i analiz wpływu różnych czynników na projekt.
- Lepsze zrozumienie projektu przed rozpoczęciem prac, co może zmniejszyć ryzyko błędów i koszty.
Zarządzanie Informacją – Cyfrowe zarządzanie informacją, integracja danych w modelu BIM.
- Centralizacja i łatwy dostęp do aktualnych danych projektowych.
- Zwiększona efektywność w komunikacji i redukcja błędów spowodowanych nieaktualnymi danymi.
Implementacja Technologii – Intensywne wykorzystanie technologii cyfrowej i oprogramowania.
- Możliwość analizy wielu scenariuszy i optymalizacji projektu.
- Innowacyjność i efektywność w planowaniu, potencjalne zmniejszenie kosztów i czasu realizacji.
Podsumowanie
Artykuł “BIM dla wszystkich” jest naszym kolejnym krokiem w upowszechnianiu Building Information Modeling (BIM) wśród różnych grup: od prywatnych inwestorów, przez małe firmy architektoniczne, aż po duże korporacje. Podjęliśmy próbę uproszczenia i zobrazowania koncepcji BIM, aby uczynić ją bardziej zrozumiałą dla szerszego grona odbiorców, w tym dla osób spoza branży. Stawiamy na edukację i prostotę komunikacji, by BIM stał się narzędziem powszechnie akceptowanym i wykorzystywanym w branży budowlanej i poza nią.
Właśnie dlatego proponujemy inną interpretację BIMu: jako “Wirtualnego Placu Budowy”, co jest bardziej obrazowym przedstawieniem tej metodyki. W ten sposób BIM przestaje być skomplikowanym zestawem technologii dostępnym tylko dla specjalistów, a staje się użytecznym narzędziem wspierającym cały cykl życia budynku.
Podsumowując, wirtualny plac budowy, reprezentowany przez BIM, koncentruje się na wykorzystaniu cyfrowych technologii do modelowania, analizy i planowania. Zapewnia dokładne symulacje i modele, które mogą być wykorzystywane do optymalizacji projektu i procesu budowlanego. Podkreślamy, że BIM integruje wytyczne, reguły, normy oraz różne działy inżynieryjne, co jest kluczowe dla zarządzania procesem inwestycji budowlanych. Z kolei rzeczywisty plac budowy skupia się na fizycznej realizacji projektu, wymaga bezpośredniego nadzoru, pracy fizycznej i stosowania się do przepisów bezpieczeństwa i norm budowlanych. Obie te sfery, choć różne, są komplementarne i razem tworzą kompleksowy proces budowlany.
