Cyfryzacja projektu budowlanego NIE polega na oszczędzaniu pieniędzy.
Chodzi o uzyskanie WIĘCEJ za te pieniądze.
Projekt ma być bardziej wydajny.
Budowa ma na celu otrzymanie lepszego budynku, z dostępnymi i ustrukturyzowanymi danymi.
Facility Management ma na celu uzyskanie zupełnie nowych możliwości.
W artykule na temat podstaw Facility Management wspominam o tym, co moim zdaniem stanowi minimum dostarczanych informacji, aby Eksploatacyjny Model Informacji był przydatny w fazie operacyjnej budynku:
- Projekt wykonawczy z naniesionymi zmianami wykonawczymi względem pierwotnego projektu
- Geodezyjne pomiary powykonawcze
- Dokumentacje techniczno-ruchowe zamontowanych na budowie urządzeń
- Karty materiałowe użytych produktów
- Protokoły odbiorów częściowych i końcowych
W tym artykule chciałbym skupić się na tym, jak dostarczyć wszystkie wymagania i połączyć je z modelem BIM.
Umożliwia to unikalne kodowanie obiektów.
Table of Contents
Czym jest unikalne kodowanie?
Pod pojęciem unikalnego kodowania rozumiem ustrukturyzowany ciąg znaków, który jest zrozumiały zarówno dla maszyny, jak i dla człowieka. Jest to wartość opisująca jednoznacznie każdy element istniejący na placu budowy, np:
- Słupy betonowe Ø300
- Ściana wewnętrzna IW-03
- Rury wod-kan
- Centrala wentylacyjna dla skrzydła A w budynku 4
- Stalowe zlewozmywaki kuchenne
- Przełącznik elektryczny podłączony do tablicy rozdzielczej 433.045
- I tak dalej.
Taki kod jest przypisywany do każdego obiektu BIM w modelu za pomocą właściwości zdefiniowanej przez użytkownika (przeczytaj tutaj o właściwościach).
Następnie, na placu budowy, niektóre ważne elementy mają fizyczną tabliczkę znamionową z numerem odpowiadającym numerowi w modelu BIM.
Projekt powinien wykorzystywać uzgodnioną semantykę, która jest identycznie rozumiana przez wszystkich interesariuszy. Zalecam stosowanie krajowych standardów klasyfikacji elementów budynku. W praktyce wiele krajów ma swoje kody (np. Omniclass, Uniclass, Coclass, NS-TFM). Jeśli Twój kraj nie ma takiego standardu, uważam, że najłatwiej jest użyć Uniclass lub Omniclass, ponieważ są one w języku angielskim.
Dlaczego warto dbać o unikalne kodowanie?
Brzmi to jak dużo pracy, zgadza się?
To bardzo dużo pracy.
Czy jest to tego warte?
Tak. Pozwól, że wyjaśnię.
Jeśli twój projekt ma na celu aktywne wykorzystanie modeli BIM w zarządzaniu obiektem budowlanym, uważam, że musisz mieć sposób na zidentyfikowanie, który element na budynku odpowiada temu w modelu i w bazie danych zawierającej informacje o utrzymaniu, eksploatacji i zarządzaniu.
Posiadanie całej dokumentacji powykonawczej w postaci wrzuconych do folderów plików PDF jest nie do przyjęcia w przypadku kompleksowych budynków. Byłaby to ta sama metoda, co posiadanie wszystkiego w segregatorach – tylko na dysku twardym komputera.
Rozwiązaniem jest wykorzystanie bazy danych jako łącznika między modelem, metadanymi produktu i dokumentem PDF.
Jeśli zidentyfikujesz element na miejscu, a następnie znajdziesz go w modelu, możesz zapytać bazę danych o dane dotyczące produktu, jego producenta i dostawcy. Jeśli trzeba sięgnąć głębiej i otworzyć dokumenty (np. procedury konserwacji lub instrukcje obsługi), są one dołączone do rekordów w takiej bazie danych.
Unikalne kodowanie jest wymagane, aby znaleźć to, czego szukasz i mieć pewność, że jest to dokładnie ten element.
Przechowywanie danych poza modelem BIM
Ale chwileczkę – powiesz – czy nie powinieneś mieć dokumentów połączonych bezpośrednio z modelem?
O ile mi wiadomo, nie jest to wykonalne przy obecnym stanie rozwoju technologicznego. Po pierwsze, modele byłyby po prostu zbyt ciężkie, a po drugie, nie ma oprogramowania do projektowania BIM z funkcją dołączania dokumentów bezpośrednio do obiektów.
Przechowujemy dane dotyczące produktu i konstrukcji poza modelami i rozwiązujemy połączenie, łącząc obiekty za pomocą unikalnego kodowania.
Działa to jak baza danych: mamy klucz główny i klucz obcy. Opisałem ten temat bliżej tutaj.
Jeśli obiekt BIM ma klucz główny, używamy go do zapytania bazy danych zawierającej dane produktu lub dokumentację.
Jak stworzyć unikalne kodowanie w praktyce?
Wiesz już, że unikalny kod to ustrukturyzowane dane zapisane we właściwościach obiektu, które łączą projekt, budowę i eksploatację. Wiesz, że najlepiej zarządzać kodami dla instancji poza modelem BIM, w bazie danych.
Jak to zrobić w praktyce? Przejdźmy przez kilka kroków, jak wdrożyć unikalne kodowanie do projektu.
Każdy krok rozpoczynam od zestawu pytań, na które należy odpowiedzieć, aby stworzyć dobrze naoliwiony system, który tworzy, weryfikuje i wymienia unikalne kody w całym używanym oprogramowaniu.
1. Określenie wymagań dotyczących kodowania
- Jakiego standardu klasyfikacji powinien używać projekt?
- Jaki jest poziom informacji wymaganych (Level of Information Need) do kodowania różnych elementów budynku?
Wszystko zaczyna się od EIR, gdzie właściciel budynku / zarządca obiektu definiuje potrzebne kodowanie.
Nie wszystkie elementy są równie ważne dla zarządzania obiektem. Prawdopodobnie nie ma przeszkód, aby kody ścian wewnętrznych były podzielone według typów, ale lepiej byłoby podzielić centrale wentylacyjne według pojedynczych instancji wskazujących, gdzie zaczynają się i dokąd idą systemy wentylacyjne.
W rezultacie osoba odpowiedzialna za BIM na projekcie tworzy tabelę z wymaganiami dotyczącymi kodowania obiektów.
| Typ objektów | Branża | Kod systemu | Kod typu | Kod instancji |
|---|---|---|---|---|
| Wszystko oprócz tras kablowych | ELEC | TAK | TAK | TAK |
| Trasy kablowe | ELEC | TAK | TAK | NIE |
| Wszystko oprócz kanałów | VENT | TAK | TAK | TAK |
| Kanały | VENT | TAK | TAK | NIE |
| Ściany | ARCH | NIE | TAK | NIE |
| Drzwi | ARCH | NIE | TAK | TAK |
2. Definiowanie zestawów właściwości i właściwości dla unikalnych kodów
- W jaki sposób oprogramowanie do modelowania powinno tworzyć właściwość kodu?
- Czy powinna to być pojedyncza właściwość, czy może złożona z kilku właściwości?
Należy to również określić w EIR z przykładami dla różnych dyscyplin. Pamiętaj, aby uwzględnić właściwości w specyfikacji eksportu IFC, a także wprowadzić je do narzędzi do tworzenia BIM (na przykład plik dla Shared Parameters w Revit).
3. Wybór źródła kodowania
- Gdzie tworzysz i przechowujesz kody?
- Które miejsce jest źródłem kodów?
- Czy jest to wewnątrz oprogramowania do modelowania, czy poza nim – dedykowana baza danych?
Sugeruję to drugie – narzędzia do tworzenia BIM są generalnie wyjątkowo kiepskie w zarządzaniu danymi, ich strukturą i unikalnością. Na rynku dostępne są narzędzia, które zarówno tworzą unikalne kody obiektów o pożądanej semantyce, jak i zapewniają ich unikalność (bazy danych mogą dość łatwo sprawdzać unikalność rekordów).
4. Stwórz workflow do wymiany danych
- Gdzie i jak połączyć go z modelem i oprogramowaniem FM?
- Czy istnieje bezpośredni interfejs API, czy też trzeba korzystać z ręcznego eksportu/importu?
- Jak często trzeba wymieniać kody?
Unikalny kod może być kluczem, który łączy instancje w modelu, rekordy w bazie danych kodowania i obiekty/zadania w oprogramowaniu do zarządzania obiektami.
Z mojego doświadczenia wynika, że niektóre bazy danych i oprogramowanie FM zapewniają bezpośrednie połączenie API z modelem Revit. Pozwala to na niemal bezproblemową wymianę danych. Jeśli nie ma takiego połączenia w twoim oprogramowaniu, jesteś zmuszony do eksportowania i importowania danych z Excela. Ten ostatni proces jest uciążliwy i daleki od ideału, ale jeśli utknąłeś w oprogramowaniu, które nie zapewnia interfejsu API – a projekty wymagają kodowania obiektów – jest to jedyne rozwiązanie.
Powiązałbym częstotliwość wymiany danych z eksportem modeli – jeśli nowe modele przychodzą w piątek, eksportowałbym i importował kody w poniedziałek.
5. Weryfikacja poprawności i jakości danych
- Jak sprawdzić poprawność kodowania?
- Jak sprawdzić jakość danych z perspektywy lotu ptaka?
- Jaki jest proces i workflow?
Model rozwija się i zmienia. Zdefiniowanie kodu dla obiektu nie oznacza, że praca została wykonana. Obiekty są usuwane, duplikowane, przenoszone lub zmieniane. BIM Koordynator musi regularnie sprawdzać zarówno modele, jak i bazy danych (i określić, jak często). Przykładowe kontrole:
- Czy obiekty w modelu są takie same jak w bazie danych (kontrole wyrywkowe)
- Czy unikalny kod został zduplikowany
- Czy kategorie są zgodne z wymaganą szczegółowością danych
- Sprawdzanie dziennika zmian pod kątem nienaturalnych szczytów zmian wartości – wskaźnik błędu
Dobrym pomysłem, który pomaga mieć oko na jakość danych, jest stworzenie dashboardu.
Podsumowanie
Niniejszy artykuł miał na celu przybliżenie procesu unikalnego kodowania i klasyfikacji obiektów w modelu BIM. Jest to dość oryginalna koncepcja, która nie została jeszcze wdrożona w wielu projektach. Głównie ze względu na złożoność i trudności z utrzymaniem poprawnych danych.
Chociaż przyjęcie krajowych standardów kodowania i ustrukturyzowanej wymiany danych ułatwia spójną obsługę danych na różnych platformach. Co więcej, unikalne kodowanie obiektów sprawia, że każdy element jest identyfikowalny i pozwala na połączenie rzeczywistych obiektów z ich cyfrowymi bliźniakami w modelu BIM oraz przechowywanie i wyszukiwanie dokumentów dotyczących konserwacji, eksploatacji i zarządzania.
