Lata temu, jako świeżo upieczony absolwent, brałem udział w budowie bloku mieszkalnego. Gdyby ktoś mi wtedy powiedział, że w niedalekiej przyszłości będzie można budować bez papierowych rysunków, zabiłbym go śmiechem.
Kilka lat później i gdzie jestem? Zaangażowany w przygotowanie dokładnie takiego projektu. Nasz zespół nie tylko opracował koncepcje, ale także sam szpital nabrał kształtu w świecie rzeczywistym. Więc to jest możliwe.
W jaki sposób? Pozwól mi wyjaśnić!
Spis treści
Czym jest budowa oparta na modelach?
Obecnie modele BIM są najczęściej używane w biurach. Projektanci tworzą modele 3D, ale na potrzeby budowy nadal tworzy się dokumentacje 2D z liniami, kreskowaniami i wymiarami. W gruncie rzeczy, ściskają stworzony przez siebie świat 3D z powrotem do płaskiej powierzchni.
Główną różnicą między budową opartą na modelach a tradycyjnymi projektami jest stopień użyteczności modeli BIM – przenosimy je poza biuro, na plac budowy. Projektanci tworzą mniej rysunków lub nie tworzą ich wcale, zamiast tego wykorzystują zaoszczędzony czas na dodanie większej ilości szczegółów i danych do samych modeli.
Na takim placu budowy można znaleźć BIM kioski i pracowników korzystających z tabletów do przeglądania dokumentacji budowlanej. Szybki Internet, wymagany do przetwarzania gigabajtów danych projektowych, może pochodzić z wi-fi lub urządzenia mobilnego 5G.
Dostępne jest specjalne oprogramowanie do intuicyjnego przeglądania dokumentacji. Ponieważ wszystkie dane są dostępne na wyciągnięcie ręki, modele zapewniają więcej informacji i możliwości. Często oprogramowanie jest połączone z menedżerami uwag lub listami kontrolnymi i umożliwia komunikację z zespołem.
Krótko mówiąc, plac budowy oparty na modelach to w pełni cyfrowa konstrukcja, w której oprogramowanie zastępuje rysunki, a procesy offline są zastępowane przez narzędzia działające w chmurze.
Różnica między placem budowy bez rysunków a placem budowy bez papieru
W Internecie możesz natknąć się na oba te terminy.
Plac budowy bez rysunków oznacza, że na placu budowy nie są dostarczane rysunki w formie papierowej (brak drukarek, brak dokumentacji papierowej dostarczanej przez projektantów). Rysunki są akceptowane i powszechnie używane, ale przeglądane na telefonach, tabletach i laptopach. W takich projektach projektanci tworzą zarówno modele, jak i oficjalne rysunki 2D.
Projekty bez rysunków nie tworzą dokumentacji 2D jako projekt wykonawczy. Służą one jedynie do spełnienia wymogów prawnych, a wszyscy pracownicy na miejscu polegają wyłącznie na modelach BIM. Projektanci nie tworzą oficjalnych rysunków, ale czasami szkice są niezbędne (szczegóły montażu, przekroje warstw itp.).
Aby uniknąć niepotrzebnych kpin, że projekt ma rysunek, dlatego nie można go nazwać “bezrysunkowym”, lepiej użyć sformułowania “oparty na modelach” 😉
Budowa oparta na modelach - czego potrzebujesz?
Idea budowy opartej na modelach nie polega jedynie na usuwaniu samych rysunków, ale raczej na poprawie wydajności procesu budowlanego w ogóle. Przejście od tradycyjnej budowy opartej na rysunkach do innowacyjnej koncepcji opartej na modelach wiąże się z wieloma zmianami w środowisku projektowym. Dotyczy to nie tylko wykonawców, ale każdego interesariusza.
Odpowiednie modele
Zanim modele przedłożone do budowy staną się użyteczne na miejscu, należy wykonać wiele pracy koncepcyjnej. Jeśli wykonawcy mają polegać wyłącznie na modelach jako dokumentacji, muszą one być tworzone zgodnie ze sposobem pracy wykonawców i ich potrzebami.
Projektanci muszą modelować, obliczać i eksportować pełny zestaw właściwości. Muszą przestrzegać określonego poziomu i struktury informacji, aby pracownik na miejscu wiedział, który obiekt odpowiada fizycznemu elementowi wyposażenia, który ma zamontować.
Procesy i przepływ informacji
Nowe myślenie o dokumentacji budowlanej daje przestrzeń do ponownego przemyślenia procesów jej dostarczania, przechowywania i rewizji. Nowe rozwiązania powinny być w pełni cyfrowe, oparte na modelach i wspólnym środowisku danych. Muszą one łączyć to, co tworzą projektanci z tym, czego potrzebują wykonawcy, a przede wszystkim musi to być zsynchronizowane z harmonogramem.
Liczne procesy na różnych etapach projektu mają wpływ na różnych interesariuszy. Wymienię tylko niektóre z nich, z których kilka omówiliśmy już na naszym blogu:
- VDC
- Lean Construction
- Issue management
- Common Data Environment
- IFC exports
- 14-0 process
Technologia
Oczywiście niemożliwe jest osiągnięcie placu budowy opartego na modelach bez odpowiednich narzędzi. Wybór odpowiedniego zestawu oprogramowania może być trudnym zadaniem. Na naszym blogu znajdziesz kilka artykułów na temat tego, jak podjąć tę decyzję i co jest dostępne na rynku (na przykład tutaj lub tutaj). Ale ostatecznie muszą one pasować do Twojego przepływu pracy. Najważniejszą zasadą jest to, że w dzisiejszym świecie żadne oprogramowanie nie działa samodzielnie. Muszą ze sobą rozmawiać.
Plac budowy
Możliwości
Wprowadzenie modeli na plac budowy daje wiele możliwości poprzez przedefiniowanie procesów i udoskonalenie cyfrowych przepływów pracy. Każdy z uczestników procesu inwestycyjnego czerpie korzyści z posiadania wspólnego środowiska danych i wszystkich usług online, dostępnych na placu budowy. Co więcej, duży nacisk kładzie się na terminowe projektowanie i umożliwienie wykonawcom uczestniczenia w tych pracach. To z kolei skutkuje mniejszą liczbą zmian wprowadzanych w ostatniej chwili.
Co za tym idzie, każda ze stron może czerpać korzyści na różne sposoby. Pozwolę sobie wskazać niektóre z nich.
Projektanci
Ich głównym zyskiem jest rezygnacja z samych rysunków. Projektanci mogą zredukować liczbę godzin spędzonych na tworzeniu dokumentacji 2D i zarządzaniu zmianami. Oczywiście zamiast tego wykorzystują ten czas na dostosowanie modelu do wyższych wymagań jakościowych.
Dzięki wykorzystaniu narzędzi cyfrowych, projektanci mogą zautomatyzować wiele przyziemnych zadań. Od dostarczania modeli, przez raporty zapewnienia jakości, aż po przypisywanie właściwości.
Wszystko to przyczynia się do lepszego projektu, dzięki czemu projektanci otrzymują wyższe wynagrodzenie.
Wykonawcy
Wykonawcy otrzymują znacznie lepsze informacje przestrzenne i lepiej skoordynowany budynek. Liczne projekty wielokrotnie dowiodły, że dzięki projektowaniu BIM liczba kolizji na placu budowy drastycznie spada.
Co więcej, wykonawcy mają wszystkie informacje techniczne w modelu, połączone z obiektami. W efekcie pomaga im to tworzyć listy zamówień znacznie szybciej i z mniejszym marginesem ryzyka. Rozwijając dalej model wykonawczy można także uzyskać ogromny potencjał w zakresie prefabrykacji poza placem budowy i pełnej automatyzacji procesu zamawiania.
Ostatecznie wykonawcy mogą pracować wydajniej i oszczędzać pieniądze.
Właściciele budynków i zarządcy obiektów
Na koniec budowy inwestor otrzymuje lepszy budynek z mnóstwem poprawnych danych i modelem, z którego może korzystać wiele lat po zakończeniu budowy. Otwiera to możliwość dokładnego i łatwiejszego zarządzania obiektem przy użyciu modelu BIM (więcej informacji na ten temat).
Wyzwania
Porzucenie rysunków ma z pewnością swoje wady. Pierwszą z nich są oczywiście finanse. Zakup i utrzymanie dodatkowego sprzętu i oprogramowania kosztuje. Rezygnacja z rysunków nie daje żadnych bezpośrednich oszczędności. Chociaż daje pośrednie oszczędności poprzez zmniejszenie liczby przeróbek i zwiększenie jakości dostawy.
Ponadto papierowa dokumentacja budowlana ma swoje zalety, a niektóre z nich zniknęły wraz z przejściem na modele 3D. Słyszeliśmy opinie, że pracownikom brakuje widocznych adnotacji i widoku z lotu ptaka, który dają plany pięter. Jednak producenci oprogramowania starają się naprawić te niedogodności. Niektórym udało się przywrócić te opcje w modelu 3D.
Jako największe wyzwanie wymieniłbym krzywą uczenia się. Wdrażanie BIM jest dość powolne nawet wśród projektantów i właścicieli budynków, chociaż organizacje te są już zaznajomione z narzędziami i technologiami cyfrowymi. Dodatkowo, aby osiągnąć plac budowy oparty na modelach, musimy dotrzeć do każdego pracownika budowlanego, zapewnić mu pełne szkolenie i pomóc mu dostosować się do zupełnie nowych warunków pracy. To wymaga czasu i niestety wielokrotnie kończy się niepowodzeniem.
Podsumowanie
Budowa oparta na modelach pokazuje możliwości radzenia sobie ze standardowymi wyzwaniami branżowymi. Na nowo definiuje sposób, w jaki postrzegamy i rozumiemy plac budowy. Nowe technologie, nowe procesy, nowe przepływy pracy.
Jednak ma to swoją cenę – technologia jest w fazie rozwoju, procesy są w fazie tworzenia i testowania, nie wspominając o jakichkolwiek standardach. Co więcej, istnieje zaledwie kilka przykładowych projektów, z których można się uczyć.
Jeśli jesteś zainteresowany i chcesz dowiedzieć się więcej, znajdziesz wiele praktycznej wiedzy w naszych studiach przypadków dotyczących dwóch projektów opartych na modelach.