W pierwszym artykule ‘Wszystko co powinieneś wiedzieć o podstawach technologii BIM’ (link) opisaliśmy teoretyczne zagadnienia oraz podstawy związaną z technologią BIM w budownictwie. W tym artykule skupimy się na odpowiedzi na pytania: ‘dlaczego?’ Dlaczego BIM zrewolucjonizował branżę budowlaną? Dlaczego jest to droga, którą wszystkie firmy będą podążać w przyszłości? Żeby odpowiedzieć na te i inne pytania, przygotowaliśmy listę najczęstszych komentarzy i pytań BIM-sceptyków. Postaraliśmy się odpowiedzieć na nie w prosty sposób przedstawiając wszystkie zalety technologii BIM.
A może to jednak BIM-sceptycy mają rację? Przekonaj się sam!
Spis treści
- Wykrycie kolizji na wczesnym etapie
- Szybsze projektowanie i wykonywanie konstrukcji
- Dokładniejsze planowanie
- Wizualizacja na wczesnym etapie projektu
- Wyższa jakość wykonywanych prac
- Sprawniejsza komunikacja w projekcie
- Ograniczenie opóźnień i błędów
- Zwiększenie efektywności i produktywności
- Konkurencyjność
- Dostęp do informacji
- Cykl życia projektu
- Poprawa BHP
Zalety technologii BIM:
Zaleta BIM 1 - Wykrycie kolizji na wczesnym etapie
“Model modelem, a rzeczywistość rzeczywistością. W modelu wszystko ładnie wygląda, ale pasuje tylko pozornie.“
Model nigdy nie będzie w 100% zgodny z rzeczywistością – można coś idealnie zamodelować, ale warunki budowy to oczywiście zweryfikują. Ale wykorzystanie BIM i tak się opłaca! Nawet jeśli wykryjesz choć część błędów w modelu na wczesnym etapie – po prostu unikniesz ich na budowie. Bo zestaw narzędzi BIM pomaga zautomatyzować wykrywanie kolizji elementów, takich jak kable elektryczne, rury kanalizacyjne albo kanały wentylacyjne. Mówiąc prostymi słowami: można włączyć ‘sprawdzacza/checkera’, który automatycznie sprawdzi kolizje i wykona z tego raport. To zaoszczędzi czas na ręcznym skontrolowaniu rysunków różnych branż, prawda? Bo te różne branże mogą podłączyć swoje modele do jednego wspólnego modelu, w którym konflikty będą wykrywane już na wczesnym etapie – a właśnie wtedy koszty ewentualnych zmian są o wiele mniejsze. Zawsze to lepsze, niż sytuacja, gdy stoisz w dwumetrowym wykopie, w deszczu, lunch za pięć minut, nie sprawdzałeś facebooka od godziny, a właśnie wykryłeś, że przez zabetonowaną ścianę miała iść rura kanalizacyjna.
Zaleta BIM nr 2: Szybsze projektowanie i wykonywanie konstrukcji
“Ja zrobię rysunki dwa razy szybciej niż model“
Dwa razy szybciej brzmi kusząco. Jednak przypomnij sobie czasy robienia rysunków rapidografami na kalce (a może jesteś za młody i od zawsze używałeś CADa?). Większość ludzi w tamtych czasach też uważała, że dopiero co wchodzące na rynek ogromne komputery są za wolne, drogie, a ich obsługa jest zbyt skomplikowana. Ale czasy się zmieniają i geometrie konstrukcji są coraz bardziej skomplikowane. Architekci, projektanci i inwestorzy prześcigają się w pomysłach,aby nadać obiektom unikalności,
tak aby wyróżniały się z ,,tłumu’’. Równocześnie chcą je robić szybciej i taniej. Rysunki może i zrobisz szybciej, ale już zmian tak szybko nie wprowadzisz. Za pomocą projektowania parametrycznego, które staje się coraz bardziej popularne w branży, możemy wprowadzać zmiany w modelu w sposób ekspresowy. Dzięki sprawnej zmianie danych wejściowych (rozstawy, szerokość, długość) efekty modyfikacji są widoczne natychmiast po zmianie odpowiednich wartości.
Czy rysunki takiej konstrukcji jak poniżej też zrobisz dwa razy szybciej? A co, jeśli misternie narysowane słupy i podpory zmienią położenie – ile zajmie zmiana całej dokumentacji?
Zaleta technologii BIM nr 3: Dokładniejsze planowanie
“Excel to mój ulubiony program - jestem w nim ekspertem! Nic nie zastąpi arkusza kalkulacyjnego.“
W Excelu rzeczywiście można robić cuda. Jednak technologia BIM nie ma na celu zastąpienia arkusza kalkulacyjnego, a jedynie usprawnienie i zautomatyzowanie pobierania informacji z modelu. Mówiąc prościej, żmudne i często obarczone błędem ludzkim ręczne prace (np. ,,wklepywan” w tabelki wartości) zastępujemy zautomatyzowanym generowaniem danych.
Oto kilka przykładów jak technologia BIM może nas wesprzeć w codziennej pracy:
-
Zestawienie materiałów - rodzaje materiału, ilości, objętości, pola, czy też długość mogą być ‘wyciągane’ bezpośrednio z modelu 3D i eksportowane przykładowo do wspomnianego już Excela. W przypadku zmian, ilości zbrojenia, czy betonu będą automatycznie aktualizowane, bez ich żmudnego przeliczania kalkulatorem z rysunku 2D.
-
Wycena/ofertowanie mogą być bardziej przejrzyste i dokładne - bazująca zarówno na zestawieniu materiałów, jak i dodatkowych informacjach, które można umieścić w modelu, tak jak np.: zakładana ilość roboczogodzin na dany element, czy też cena materiału, z możliwością automatycznej aktualizacji kosztów przy wybraniu innego materiału.Plan płatności/wydatków podczas procesu realizacji - razem z harmonogramem można przygotować wizualizację i zobaczyć zależności pomiędzy wykonywanymi pracami, jak i wydatkami.Harmonogram - robiony na podstawie czasu i sekwencji wykonywania planowanych zadań - może być interaktywny poprzez połączenie go z modelem. W sposób graficzny, za pomocą odpowiednich kolorów, możemy pokazać na modelu, które elementy konstrukcji są już zaplanowane, zamówione, a które są już wykonane.
Zaleta BIM nr 4: Wizualizacja na wczesnym etapie projektu
“Wizualizacje to zabawa dla architektów, a nie projektanta.“
Często zdarza się , że inwestor/klient nie posiada wykształcenia budowlanego, a wykonane rzuty i przekroje są niewystarczające, aby mógł sobie dobrze wyobrazić koncepcję projektu. Co więcej, często nawet wykwalifikowani pracownicy mają z tym problemy. Stworzenie trójwymiarowego i wielobranżowego modelu pozwala na łatwiejsze pokazanie efektu końcowego i umiejscowienie konstrukcji w pewnej istniejącej już rzeczywistości. Nawet najprostszy model 3D umożliwia wykonanie dobrze wyglądającej wizualizacji, co w wielu przypadkach może być kluczem do lepszego zrozumienia problematyki projektu, a to z kolei może nawet decydować o wygraniu przetargu.
Wizualizacja końcowa oraz wizualizacja konstrukcji nośnej:Zaleta BIM nr 5: Wyższa jakość wykonywanych prac
“Panie, ja tam od 30 lat zbroję bez modelu i daję radę.“
Gratulacje! Możesz robić to przez najbliższe 30 lat (chyba że emerytura wcześniej przyjdzie) i powielać te same błędy. Jak mawiał klasyk: ,,szaleństwem jest robić ciągle to samo i oczekiwać innych rezultatów’’. No bo jednak ile można się wkurzać na projektantów, że zbrojenie nie pasuje na budowie, choć na kartce wszystko ładnie widać? Dzięki modelom 3D zbrojenia jesteśmy wstanie uniknąć większość kolizji, które na zwykłych przekrojach są nie widoczne. W ten sposób można zaoszczędzić mnóstwo czasu na budowie, związanym z dodatkowym kontaktem z projektantem, który z reguły nie spieszy się z odpowiedziami na pytania. Dodatkowo zbrojarze sami mają dostęp do modelu i mogą zobaczyć schemat zbrojenia np. skomplikowanego połączenia i nie muszą się domyślać ,,co projektant miał na myśli?’’
Zaleta BIM nr 6: Sprawniejsza komunikacja na projekcie
“E-mail i telefon to najlepsza forma komunikacji w zespole. Rysunki są świetną bazą do dyskusji.“
Na pytanie: “Co twoim zdaniem jest kluczem do udanej realizacji projektu?”, zdecydowania większość odpowiada, że najważniejsza jest dobra współpraca między uczestnikami projektu. Im większy projekt, w tym większym stopniu jego sukces zależy od skutecznej komunikacji. Ciężko jest zapewnić idealny model komunikacji, który zapewni udaną współpracę między inwestorami, projektantami, kierownikami budowy i innymi branżami. Jednak ograniczenie w pierwszej kolejności poczty email- której i tak w ciągu dnia dostajemy za dużo i załatwiania spraw przez telefon, których po kilku dniach nikt nie pamięta jest pierwszym krokiem. Kolejnym etapem jest rozpoczęcie używania oprogramowania służącego do zarządzania projektami, który może zostać połączony z modelem 3D np. JIRA. Zamiast wysyłania setek wiadomości – dotyczących różnych tematów (w których łatwo zgubić wątek) z kopiami do mnóstwa osób (i tak zawsze kogoś pominiemy) – to na jednej wirtualnej ‘tablicy’ mamy możliwość śledzenia poszczególnych wątków. Te z kolei odnoszą się do konkretnych elementów w modelu oraz ich poziomu zaawansowania, które są widoczne przez poszczególnych uczestników. Ile razy zdarzyła się nam sytuacja w której czekaliśmy na status od osoby będącej właśnie na urlopie/chorobowym i przetrzymującej maila tylko na swojej poczcie do której nikt nie ma dostępu? A lider projektu chce mieć wgląd lub odpowiedzieć na niego
Platforma SMaRT do łączenia modeli wielobranżowych połączona z programem do zarządzania projektami JIRA.Zaleta BIM nr 7: Ograniczenie opóźnień i błędów
“Rysunki zawsze są i będą potrzebne. Bez rysunków ani rusz. Tablet na budowie nie ma racji bytu!“
Rzeczywistość (jeszcze) nie wygląda tak, że każdy robotnik używa tabletu i kasku z okularami MR (z ang. mixed reality) na budowie. Jednak dzięki technologii BIM jesteśmy w stanie ograniczyć liczbę błędów w tworzeniu rysunków i błędnego ich zrozumienia na budowie. Obecnie większośc biur projektowych w Europie tworzy modele 3D swoich konstrukcji, ale niestety dalej przelewają je na papier, a ‘papier przyjmie wszystko’. Powoduje to w ten sposób większe prawdopodobieństwo pomyłek. Oczywistym krokiem jest więc wyeliminowanie tego przejściowego etapu i używanie tylko modelu 3D jako końcowego produktu. Wykonawca posiadający model zbrojenia jest w stanie np. sam decydować o zamówieniach, bo samodzielnie generując listy gięcia bezpośrednio na budowie unika bycia zależnym od projektanta. Dobrym przykładem jest sytuacja, kiedy na jednym z projektów wykonawca dostał listę zbrojeniową która miała 40 stron, zawierała ponad 200 ton zbrojenia i nie była podzielona na konkretne elementy. Fundamenty, ściany i reszta ustroju została zebrana do jednego dokumentu, bo tak było po prostu projektantowi łatwiej. W efekcie wykonawca musiał przeglądać rysunki zbrojeniowe i szukać odpowiednich pozycji do zamówienia w tonie papierów.
Zaleta BIM nr 8: Zwiększenie efektywności i produktywności
“Produktywność branży budowlanej nie zmieniła się przez ostatnie 20 lat, to nie zmieni się również przez następne 20.“
Pierwsza część zdania jest prawdziwa, ale druga już niekoniecznie. Zaprzestanie wprowadzan nowych technologii doprowadziło do stagnacji w branży budowlanej, której produktywność wzrosła zaledwie o 10% w ciągu ostatnich dwudziestu lat! Dla porównania przemysł wytwórczy zaliczył prawie 70% wzrost w tym samym czasie (źródło: Transforming Infrastructure Performance by Infrastructure and Projects Authority, Desember 2017). Sprawne zwiększanie wydajności poprzez automatyzację zadań, wprowadzanie nowych technologii oraz poszerzanie kompetencji w ich zakresie było kluczem do tego sukcesu. My możemy teraz wyciągnąć wnioski i uczyć się od ”młodszego brata”, jak nadążać za postępem technologicznym, który napędza rynek i daje możliwości, o których wcześniej nawet byśmy nie pomyśleli.
Wykres przedstawiający wzrost produktywności w różnych gałęziach gospodarki. (1997=100%). Źródło: Transforming Infrastructure Performance by Infrastructure and Projects Authority, Desember 2017Zaleta BIM nr 9: Konkurencyjność
“Cena w projekcie jest najważniejsza!“
Na szczęście coraz więcej inwestorów zdaje sobie sprawę, że nie zawsze sprawdza się podejście CCC, czyli cena czyni cuda. Cieszy więc, że inwestorzy zwracają większą uwagę na ‘miękkie kryteria’ w przetargach. Zwiększa to konkurencyjność firm, które są solidne, przestrzegają przepisów prawa pracy, BHP, jakości, ale może niekoniecznie są najtańsze. Przykładowo, w metodzie Best Value Procurement (BVP), która staje się coraz bardziej popularna w Norwegii, założonych jest pięć kryteriów, a wśród nich kryterium ceny, które stanowi zwykle 25%. Pozostałe to opis, jak wykonawca planuje przeprowadzić projekt (25%), ocena ryzyka (15%), wartość dodana (10%) oraz kompetencja i doświadczenie kluczowych osób w kadrze (25%). Można zapytać, a gdzie tu BIM? Po pierwsze, BIM na poziomie trzecim jest w wielu przypadkach wymaganiem w przetargach, więc firmy, które nie są w stanie zagwarantować wykonanie projektu zgodnie z tą technologią, nie będą brane pod uwagę w przetargu. Po drugie, w kryterium kompetencji i doświadczenia kluczowych osób w kadrze dodatkowe punkty mogą zostać przyznawane za znajomość i doświadczenie w nowych technologiach. BIM nie jest więc przyszłością. To proces, który przebiega już na wielu projektach i cały czas się rozwija.
Zaleta BIM nr 10: Dostęp do informacji
“Ja wszystko zapisuję tylko na dysku C, a mój pulpit to moje królestwo i tam trzymam dokumentację całego projektu.”
Nie bądź egoistą! Pamiętaj o współpracownikach i innych branżach. Czasy w których projekty są zapisywane na dysku lokalnym dobiegają końca. Na rynku istnieje coraz więcej możliwości i rozwiązań przechowywania danych we wspólnej przestrzeni tzw. Common Data Environment (link CDE), potocznie zwanej chmurą. Chmura to taki wirtualny dysk przenośny magazynujący całą dokumentację, do której każdy uprawniony ma dostęp. Powiem szczerze, że rozwiązanie tworzące takie kopie zapasowe kilkukrotnie uratowało mój projekt przed utratą ważnych
Przechowywanie informacji w chmurze i dostęp do nich z każdego urządzenia z dostępem do internetu. Źródło: https://projectdelivery.autodesk.com/blog/desktop-connector/danych, a mnie przed gniewem szefa. Co więcej, chmura jest wygodnym rozwiązaniem umożliwiającym dostęp do projektu w niemal każdym miejscu na ziemi i z każdego możliwego urządzenia z dostępem do internetu. Dodatkowo, coraz więcej programów wykorzystuje funkcję shared central mode (np. Quadri), która pozwala na pracę wielu pracowników, z różnych branż na jednym modelu jednocześnie – funkcja ta jest niezastąpiona w projektach wielobranżowych.
Zaleta technologii BIM nr 11: Cykl życia projektu
“Dokumentację powykonawczą przechowuję w piwnicy w archiwum. Tam jest sucho i bezpiecznie!“
Typowy schemat na budowie – zrobić swoją robotę, zapomnieć i wskoczyć w następny projekt. Ale co się dzieje z naszą częścią pracy, jak już ją wykonamy? Zwykle nie ma czasu by nad tym pomyśleć i nie jesteśmy tym specjalnie zainteresowani. Projektant ma zaprojektować, wykonawca wykonać, a inwestor odebrać projekt. Tutaj pojawia się mały problem, bo inwestor wymaga dokumentacji powykonawczej. A projektant swoją robotę zrobił, a i wykonawca zaczął przerzucać kadrę na następny obiekt. W czasie realizacji projektu ludzie, którzy nad nim pracowali często się zmieniają i odchodzą, co powoduje również częściową utratę wiedzy o tym, co i jak zostało zrobione. Dlatego przechowywanie i archiwizacja
Cykl życia projektu - technologia BIM może zostać zintegrowana w każdym jego punkcie.danych projektowych jest ważna i idealnie byłoby ją wykonywać podczas samej realizacji. Tak jak sama archiwizacja, bardzo ważny jest również łatwy dostęp do niej tuż po wykonaniu projektu. Odpowiednio zapisane informacje w modelu 3D odnośnie materiału, lokalizacji, daty wykonania, czy daty kolejnej inspekcji, pozwalają na stworzenie bazy danych. Tak stworzona baza danych może nam pomóc zarówno w przypadku przyszłej rozbudowy lub remontu, jak i samego utrzymania obiektu. Dzięki temu możemy zapomnieć o sprawdzeniu terminów kiedy np. przeprowadzić następną kontrolę windy lub wymienić gaśnicę – informacja o tym może zostać automatycznie przesłana do odpowiedniego odbiorcy np. w formie e mail prosto z modelu BIM.
Korzyść nr 12: Poprawa BHP
“BIM - a co to ma do bezpieczeństwa?“
Jeśli chodzi o BHP, to na szczęście skończyły się czasy, kiedy najpierw się budowało, a później myślało – w końcu ‘jakoś to będzie!’ W obecnej chwili planowanie wykonywanych zadań z myślą o BHP stało się standardem. Ważne jest nie tylko, żeby zbudować, ale również zbudować bezpiecznie. Jak BIM może w tym pomóc? Przede wszystkim dając ludziom do myślenia już podczas projektowania – na modelu widać, które prace będą wykonywane np. na wysokości, gdzie jest linia kolejowa albo kable wysokiego napięcia. Doświadczony projektant może powiedzieć, że to samo da się radę odczytać również z tradycyjnych rysunków – jednak wymaga to przeglądania różnego rodzaju dokumentacji oddzielnie. W modelu istnieje możliwość połączenia wielu branż oraz zobaczenia tego, co jest w sąsiedztwie (lub pod ziemią) planowanego obiektu.
W fazie wykonawczej BIM oraz BHP również idą ręka w rękę. Przed każdym potencjalnie niebezpiecznym zadaniem wymagane jest wykonanie oceny ryzyka oraz bezpieczeństwa pracy (ang. SJA – safety job analysis). Przykładowo, przy trakcji kolejowej mamy zamontować żuraw wieżowy o wysokości 100 m. Dzięki modelowi możemy zabrać uczestników w wirtualną podróż, która pozwala zaangażować, a przede wszystkim zrozumieć i zminimalizować możliwe niebezpieczeństwa, lepiej niż szkice na papierze.
Przykład zastosowania modelu do pokazania czynności wykonywanych na budowie. Zalety technologii BIM - Podsumowanie
Podsumowując, mamy nadzieję że przedstawiając korzyści płynące z używania technologii BIM przekonaliśmy nawet największych BIM-sceptyków do jej stosowania. Każdy uczestnik procesu budowlanego – inwestor, projektant, architekt, wykonawca czy też dostawca – znajdzie w niej coś dla siebie. Wyżej wymienione korzyści BIM zebraliśmy bazując na dziesiątkach projektów budowlanych i infrastrukturalnych, którymi zajmujemy się w codziennej pracy. W zdecydowanej większości projekty te okazały się być sukcesem i przyniosły oczekiwane rezultaty.
Jesteśmy świadomi, że podajemy tu tylko zalety i korzyści, a nie wymieniamy żadnych wad i problemów wynikających z używania technologii BIM. Spokojnie! Na to zaplanowaliśmy oddzielny artykuł, który pokaże trudności i wyzwania związane z implementacją oraz stosowaniem tej technologii, z którymi zetknęliśmy się przez ostatnie lata.
Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim !
Dużo czasu i wysiłku poświęcamy na tworzenie wszystkich naszych artykułów i poradników. Byłoby świetnie, gdybyś poświęcił chwilę na udostępnienie tego wpisu!
Udostępnij:
Komentarze:
Autor:
Pobierz przewodnik po projektach BIM:
Po przeczytaniu tego poradnika dowiesz się:
- Jak BIM jest wykorzystywany przy największych projektach w Norwegii
- Jakie były wyzwania dla zespołu projektowego i jak zostały rozwiązane
- Jakie były wyzwania na budowie i jakie było nasze podejście do nich
Najnowsze wpisy:
