Artykuł o Novorender jest sponsorowany.
Chociaż stosowanie BIM staje się coraz bardziej powszechne, wymagania zamawiających do tej metodyki stają się coraz bardziej rygorystyczne. Na przykład istnieje wymóg, aby większość informacji (jeśli nie wszystkie) znajdowała się w jednym modelu wielobranżowym. Stawia to wysokie oczekiwania przed przeglądarkami 3D, które powinny być „jedynym źródłem prawdy” o projekcie, z którego korzystają zarówno projektanci, wykonawcy, inwestorzy, jak i użytkownicy końcowi. Dlatego też wybór dobrej przeglądarki 3D jest ważną decyzją, którą należy podjąć w przypadku wykorzystania BIM na projekcie.
W tym artykule przyjrzymy się przeglądarce 3D – Novorender – oferowanej przez firmę z Norwegii. Zaczniemy jednak od przeglądu stanu rozwoju BIM na świecie i coraz wyższych wymagań stawianych tej metodyce.
Spis treści
1. Stan rozwoju BIM na świecie
Artykuł, który napisałem w marcu 2020 roku 9 powodów, dlaczego BIM w Norwegii jest NAJLEPSZY! jest nadal jednym z najpopularniejszych na BIM Corner. Teraz, 3 lata później, rozwój BIM poszedł kilka kroków dalej na całym świecie. Amy Bunszel, wiceprezes wykonawczy Autodesk w swojej prezentacji „Accelerating Digital Transformation in AEC” (link do prezentacji i wideo) w dniu 22 marca 2023 r. przedstawiła interesującą mapę pokazującą ogólny stan BIM na całym świecie (opisany jako poziom „penetracji BIM”), na podstawie raportu od Cambashi, AEC Design TAM. Stwierdziła również, że „penetracja BIM podwoiła się w ciągu ostatnich trzech lat, jednakże nadal istnieją znaczne możliwości związane z globalnym rozwojem – który obecnie kształtuje się na poziomie zaledwie 16% w roku finansowym 2023”.
Przyjrzyjmy się lewej stronie grafiki, pokazującej różnicę pomiędzy przyjęciem BIM w roku 2020 (FY20 zielony) i w roku 2023 (FY23 ciemny niebieski) w wybranych krajach. W ciągu ostatnich trzech lat obserwujemy znaczny wzrost. Jednakże kraje te należą do najbardziej rozwiniętych na świecie i nadal, cytując ponownie Amy Bunszel:
„Nawet na najbardziej dojrzałych rynkach BIM, większość z nich oscyluje wokół 40% wdrożenia i jest mnóstwo miejsca na rozwój.” Dla porównania, Norwegia, która nadal jest „najlepsza w BIM”, osiąga około 60% poziomu wdrożenia BIM.
Ogólnie rzecz biorąc, nawet na najbardziej rozwiniętych rynkach nadal istnieje pole do ulepszeń. Równocześnie, wraz ze stale rosnącym rozwojem BIM na całym świecie rośnie zapotrzebowanie na niezawodne oprogramowanie, które odpowiada potrzebom rynku.
2. Wysokie wymagania inwestorów do BIM
Jednym z powodów, dla których Norwegia jest jednym z najbardziej zaawansowanych krajów, jeśli chodzi o wykorzystanie BIM, są wysokie wymagania, które stawiają instytucje państwowe i inwestorzy. A to w miarę upływu czasu oczywiście nie będzie prostsze – tak naprawdę wymagania będą stawały się coraz większe.
Takie projekty jak autostrada E18 Vestkorridoren w pobliżu Oslo, Szpital Uniwersytecki w Stavanger i droga E10/rv 85 w północnej Norwegii – żeby wymienić tylko kilka z największych, to projekty w toku, które wyznaczają standardy i pionierskie nowe sposoby wykorzystania informacji i technologii przez cały cykl życia projektu. Również inne kraje, które zaczynają wdrażać BIM w projektach publicznych, jak Polska, idą za dobrym przykładem i wymagają więcej od tych największych i najbardziej złożonych. Tak jest w wypadku CPK, czyli Centralnego Punktu Komunikacyjnego, który wcześnie zdecydował się na wykorzystanie BIM w projektach wszystkich kontraktów, publikując swoje wymagania na stronie internetowej.
W tym momencie jednak przed projektantami i wykonawcami stoją pewne wyzwania, gdyż niektóre wymagania są bardzo trudne lub wręcz niemożliwe do spełnienia przy dzisiejszym oprogramowaniu. Szczególnie trudny jest wymóg, aby większość informacji (jeśli nie wszystkie) znajdowała się w jednym wielobranżowym modelu. Obejmuje to również skanowanie 3D terenu, bezpieczeństwo i higienę pracy, a także kwestie środowiskowe. W przypadku ogromnych, złożonych projektów, mających wiele różnych branż, kilka etapów budowy i informacje dotyczące zarówno wykonania, jak i użytkowania, efektem jest model, który jest po prostu zbyt duży na możliwości dzisiejszego oprogramowania.
3. Przeglądarki 3D w projektach BIM
Jak wyjaśniliśmy w poprzednim punkcie, klienci mają coraz większe oczekiwania co do stosowania BIM i stawiają wyższe wymagania. Na rynku dostępnych jest obecnie kilka różnych rozwiązań dla przeglądarek 3D, jednak żadne z nich nie spełnia wszystkich wymagań. Niektóre są dobre dla budynków, inne są lepsze dla infrastruktury, a jeszcze inne do wykrywania kolizji. Jednak większość z nich dość wolno ładuje wszystkie modele, dlatego musimy podzielić projekt na części. Inną rzeczą jest to, że istnieje potrzeba korzystania z różnych programów do różnych zadań – na przykład jedna przeglądarka modeli do ogólnego użytku, rozwiązanie GIS dla map, ortofotomap i zagadnień środowiskowych, a dodatkowo narzędzie do śledzenia zadań i komentarzy (lub stary, dobry Excel).
Natknąłem się na Novorender, gdy badałem rynek, aby zobaczyć możliwości różnych przeglądarek 3D. Czy wyróżnia się na tle konkurencji i może być rozwiązaniem dla dużych i skomplikowanych projektów BIM? Odpowiedzi na to pytanie przyjrzymy się w następnym punkcie.
4. Co wyróżnia Novorender na tle innego oprogramowania BIM?
Jak wiemy, na rynku dostępnych jest wiele rodzajów oprogramowania, jakie więc wybrać? To dobre pytanie, które należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o wyborze przeglądarki 3D do swojego projektu. Ostatecznie, jeśli już coś wybierzesz, będziesz to używać przez kilka kolejnych lat – i wiele razy dziennie. Istnieje oczywiście możliwość zmiany rozwiązania przeglądarki 3D w trakcie trwania projektu, ale wymagane na to czas i pieniądze zwykle przewyższają potencjalne korzyści. A w najgorszym przypadku może to opóźnić projekt lub spowodować błędy na budowie.
W Novorender istnieje wiele różnych funkcji, jednak opiszę te, które odpowiadają różnym wymaganiom BIM z rzeczywistych kontraktów typu „zaprojektuj i wybuduj” i które okazały się szczególnie pomocne w projektach opartych na modelach (model-based projects).
Obsługa dużej ilości danych
Wymaganie BIM (wybrane):
● Model wielobranżowy musi przedstawiać planowany obiekt w komplecie ze wszystkimi branżami na każdym głównym etapie wykonania. Musi być możliwość ukazania faz budowy zarówno niezależnie, jak i łącznie w jednym modelu wielobranżowym.
● Dane GIS muszą umożliwiać wizualizację wraz z modelami branżowymi i modelami bazowymi w modelu wielobranżowym.
● Zadbanie o zrównoważony rozwój/środowisko zewnętrzne oraz bezpieczeństwo i higienę pracy musi być ukazana w modelu wielobranżowym.
Ogromną zaletą, którą od razu dostrzegłem, była zdolność Novorender do obsługi dużych i skomplikowanych projektów – i posiadania wszystkich modeli w jednym widoku. Przeglądarka obsługuje pliki o dowolnym rozmiarze, a dzięki opracowanej technologii można je szybko wczytać i odświeżać w modelu. Do tej pory przy innym oprogramowaniu, jak wspomniałem wcześniej, konieczne było podzielenie modelu na kilka widoków, aby czas ładowania nie był zbyt długi. Z mojego doświadczenia wynika, że czas załadunku jest tym, na co najbardziej narzekają pracownicy i kadra na budowie. Technologia wykorzystywana przez Novorender, z potężnym silnikiem 3D, pozwala nam na używanie modelu w znacznie bardziej efektywny sposób – co daje bezpośrednią oszczędność czasu i lepszą koordynację projektu.
Klikając w poniższe linki możesz przeczytać, jak Novorender jest wykorzystywany w największym projekcie tunelowym w Norwegii, Wspólnym Projekcie Arna-Stanghelle (FAS – Fellesprosjektet Arna – Stanghelle), obejmującym 80 km dróg i linii kolejowych:
https://novorender.com/customers/arna-stanghelle/
https://www.vegvesen.no/vegprosjekter/europaveg/e16banearnastanghelle/
Otwarte formaty, otwarte API i integracje
Wymaganie BIM: Wszystkie dane muszą być dostarczone w otwartych formatach.
Novorender jest dobry w czymś, co cenimy w BIM Corner – wykorzystaniu otwartych formatów, czyli openBIM, czegoś nad czym pracuje buildingSMART.
Otwartość w openBIM oznacza, że każdy ma dostęp do tych samych definicji i formatów danych. Oznacza to również, że dane można zapisywać i odczytywać z różnych źródeł, wszystkie zaangażowane strony mogą współpracować nad danymi, a dostęp do nich jest zachowywany przez cały okres trwania projektu i później. Zasadniczo pozwala to każdemu przejąć kontrolę nad swoim cyfrowym rozwojem bez konieczności korzystania z określonego oprogramowania lub przepływu pracy.Autor: Clive Billiald, CEO, bSI. Przeczytaj więcej o openBIM na stronie buildingSMART.
Mamy nadzieję na świat, w którym niezależnie od rodzaju oprogramowania wykorzystywanego przez interesariuszy projektu, wszystkie informacje będą mogły być bezproblemowo udostępniane i integrowane przy wykorzystywaniu różnych rozwiązań. Że możesz łączyć 3D, chmurę punktów, ortofoto i wiele innych danych bez utraty cennych informacji. Novorender ma dość obszerną listę obsługiwanych formatów. Mam nadzieję, że reszta firm na rynku oprogramowania również pójdzie tą drogą. Zobacz całą listę obsługiwanych formatów tutaj.
Lista integracji Novorender jest również imponująca – Autodesk BIM360, BIM Collab, Ditio, dRofus, Gemini, Jira, Navisworks, Trimble Connect, PowerBI – żeby wymienić tylko kilka. Otwarte API umożliwia połączenie z istniejącymi narzędziami i oprogramowaniem w celu usprawnienia przepływu pracy.
Tutaj możesz zapoznać się z całą listą integracji Novorender.
Wykrywanie kolizji i kontrola jakości odchyleń
Wymaganie BIM: Mierzone obiekty muszą być zakodowane zgodnie z listą kodów obiektów projektu i stanowić podstawę raportowania kontroli geometrycznej. Pomiary muszą być dostępne dla inwestora poprzez system zarządzania dokumentacją.
Wykrywanie kolizji pomiędzy różnymi modelami samo w sobie nie jest niczym rewolucyjnym. Jednak Novorender promuje jego zastosowanie również do kontroli odchyleń, aby dostrzec różnice pomiędzy obiektami powykonawczymi i projektowanymi. Na przykład możesz zeskanować istniejącą konstrukcję/budynek/tunel/teren/drogę i zaimportować ten zeskanowany model do Novorender. Następnie za pomocą widżetu odchyleń, możesz ustawić ich odpowiednie wartości. Możesz także ręcznie wybrać różne kolory odchyleń, aby od razu zobaczyć, które z nich są nie do przyjęcia. Ta funkcja Novorender jest faktycznie używana przez norweskiego wykonawcę do dokumentowania jakości prac klientowi, czyli Norweskim Zarządom Dróg i Mostów, o czym możesz przeczytać więcej tutaj:
https://novorender.com/features/clash-detection/
Monitorowanie wykonywanych prac, zwłaszcza tunelowych
Wymaganie BIM: Wykonawca musi korzystać z BIM, aby usprawnić i ulepszyć planowanie, realizację, kontrolę prac i późniejszą wykorzystanie obiektu.
W firmie Novorender podoba mi się to, że ściśle współpracuje ze swoimi klientami – zarówno projektantami, wykonawcami, jak i inwestorami. Dobrym tego przykładem jest możliwość monitorowania prac tunelowych, którą opracowano wspólnie z jednym norweskim wykonawcą. Jest to połączenie wykrywania kolizji i kontroli odchyleń z dodatkowymi funkcjami Novorender.
Jak wspomniano w poprzednim punkcie, można przeskanować tunel i kontrolować go za pomocą zaprojektowanego modelu IFC. Ponadto możesz „spacerować” po linii trasowania tunelu/drogi i krok po kroku sprawdzać odchylenia, korzystając z opcji „Podążaj ścieżką”: (‘Follow Path’): https://novorender.com/features/follow-path/
Na większym obrazie widać cały projekt ze wszystkimi tunelami i ich stanem wraz z odchyleniami od projektowanego modelu, jak na poniższym obrazku. Więcej o wykrywaniu kolizji i kontroli geometrycznej w tunelach przeczytasz tutaj:
https://novorender.com/customers/lns/
Inne funkcje Novorender
Warto także wymienić następujące funkcje i cechy Novorender:
● Bezpieczeństwo – dostęp do projektu przez przeglądarkę, możesz kontrolować go dla wybranych osób i organizacji.
● Elastyczność w użyciu – Novorender może być używany na dowolnym urządzeniu, a model 3D i informacje można z łatwością zabrać w teren.
● Pomiary parametryczne – możesz umieścić pomiary bezpośrednio w modelu i zrobić to za pomocą funkcji parametrycznej, która automatycznie łapie krawędzie lub środkowe linie. Obejrzyj film z pomiarami parametrycznymi tutaj: https://novorender.com/customers/stangeland
● PDF z 3D – masz dużo plików PDF potrzebnych inwestorowi i przedstawiających widok z góry większego odcinka? Połącz je ze sobą i umieść model 3D na rysunkach – dzięki temu wszyscy interesariusze projektu znacznie lepiej zrozumieją projekt i związane z nim wyzwania.
● 3D z obrazami panoramicznymi 360 stopni – możesz eksplorować model 3D w całości, a następnie płynnie przełączać się na obraz panoramiczny 360 stopni, aby uzyskać bardziej szczegółowy przegląd wybranych obszarów https://novorender.com/features/360-photos-2/
● Nieograniczona liczba użytkowników przeglądarki – kupujesz tylko jedną licencję na projekt, z której może korzystać tyle osób, ile chcesz.
● Wszystkie funkcje Novorender możesz zobaczyć tutaj:
https://novorender.com/features/
● A praktyczne przypadki wykorzystania przez użytkowników tutaj:
https://novorender.com/customers/
5. Przyszłość, rozwój i BIM
Po zapoznaniu się ze stanem rozwoju BIM na świecie i wysokimi wymaganiami inwestorów wobec tej metodyki, wiemy, że ani rozwój, ani wymagania nie zatrzymają się na obecnym poziomie. Aby spełnić coraz wyższe wymagania, potrzebujemy dobrze rozwiniętego i niezawodnego oprogramowania oraz dobrego rozwiązania dla przeglądarki 3D. Novorender obsługuje ogromną ilość danych oraz otwarte formaty i oferuje integrację z innym oprogramowaniem. To, co szczególnie podoba mi się w firmach takich jak Novorender, to to, że utrzymują bliski kontakt z rynkiem i słuchają swoich klientów. Kontakt z kolei jest bardzo łatwy i bezpośredni, także dlatego, że są stosunkowo małą firmą i cenią swoich klientów. Korzystając z Novorender, zyskujesz także możliwość wpływania na rozwój oprogramowania, ponieważ Twoje życzenia i uwagi zostaną wysłuchane i mogą zostać uwzględnione w nowej wersji.
Jeśli interesuje Cię Novorender, jak to działa i czy może Ci pomóc w wymagających projektach BIM, nie wahaj się zarezerwować bezpłatną demonstrację i odbyć niezobowiązującą rozmowę!
Ten artykuł powstał we współpracy z Novorender. Novorender to norweska firma zajmująca się oprogramowaniem, która umożliwia zespołom inżynierskim udostępnianie zaawansowanych modeli 3D pracownikom, klientom i partnerom biznesowym – niezależnie od formatów 3D i rozmiarów plików.
Mamy też kilka pytań do CIEBIE! Jakie są Wasze doświadczenia z przeglądarkami 3D? Jak spełnić wysokie wymagania BIM klientów? Podziel się z nami swoimi doświadczeniami pod artykułem!
