Witam Cię w cyklu artykułów o VDC – Virtual Design and Construction. W tej serii dowiesz się czym tak naprawdę jest metodologia VDC. Jakie są jej główne składniki? Jaki jest jej schemat działania? Co sprawia, że jest ona jedną z najbardziej skutecznych metod przeprowadzania projektu budowlanego dostępną dzisiaj na rynku? Odpowiedzi na te pytania i wiele więcej znajdziesz właśnie w tym cyklu.
W pierwszej części poznasz definicję i całą strukturę. Zaczniemy od podstaw oraz zależności między poszczególnymi elementami. Wraz z każdym kolejnym artykułem będziemy rozbijali całą metodologię na czynniki pierwsze, tak abyś miał/a szansę poznać szczegółowo wszystkie zagadnienia VDC.
Spis treści
1. VDC – czy to kolejny niepotrzebny akronim?
Po raz pierwszy skrót VDC został sformułowany i wprowadzony jako koncepcja przez CIFE – Center for Integrated Facility Engineering na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii już w 2001 roku, kiedy BIM tak naprawdę jeszcze raczkował. Głównym pomysłodawcą tej metodologii jest profesor Martin Fischer, dyrektor CIFE. VDC w praktyce używana jest już od ponad 15 lat
w wielu krajach na całym świecie. Przez lata metoda była testowana w praktyce i ulepszana wraz z każdym nowym projektem.
Wdrożenia zaczęto przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych i Skandynawii, później w Szwajcarii, Singapurze oraz Peru. Norweskie i Szwedzkie firmy jako jedne z pierwszych dostrzegły jej potencjał. Zaczęły wysyłać swoich pracowników na studia na Uniwersytet Stanford w USA, aby następnie wdrażać metodę w swoich firmach. Obecnie wszystkie największe firmy budowlane w Norwegii mają w swoich zespołach certyfikowanych pracowników, którzy w roli ekspertów stopniowo wprowadzają elementy VDC do codziennej pracy.
Po kilkunastu latach widać pozytywne efekty wprowadzonej metody. Przede wszystkim znaczące obniżenie ryzyka w projektowaniu oraz koordynacji wielobranżowej. Nowy sposób organizacji spotkań międzybranżowych skrócił czas ich trwania oraz oczekiwania na podjęte decyzje. Wspólne rozwiązywanie problemów stało się nie tylko szybsze, ale także zmniejszyło liczbę nieporozumień i pozytywnie wpłynęło na jakość uzyskanych rozwiązań.
No dobra, VDC jest spoko. Ale przejdźmy do konkretów – Czym tak naprawdę jest VDC?
2. Co oznacza skrót VDC?
Często spotykam się z błędnym interpretowaniem tego skrótu, gdyż większość skupia się na dosłownym tłumaczeniu akronimu. Część interpretuje ten skrót jako po prostu kolejny level BIMu. Inni z kolei uważają, że jest to BIM 4D i 5D, czyli model trójwymiarowy z dodatkowymi informacjami o harmonogramie i kosztach. Jest w tym trochę prawdy, ale tylko trochę. Jak go zatem rozumieć?
Zacznijmy od rozdzielenia poszczególnych słów akronimu.
Wirtualne – wybierając nazwę metody, twórcy chcieli dodać branży trochę świeżości. Metoda była zdecydowanie nowatorska na swoje czasy i odbiegała od tradycyjnego podejścia. Dlatego też słowo “wirtualne” miało oznaczać coś nowego i nowoczesnego. Dosłownie może być interpretowane jako cyfrowy bliźniak wykonywanej konstrukcji. Czyli, zaplanowanie i zbudowanie konstrukcji wirtualnie przed symbolicznym wbiciem szpadla na placu budowy.
Projektowanie i budowa – są to tak naprawdę dwie fazy, w których możemy dodać największą wartość do projektu. Nazwa może sugerować, że metodologia ma dotyczyć tylko projektantów i wykonawców, lecz VDC koncentruje się na całym cyklu życia obiektu.
Dosłowna interpretacja skrótu może wyglądać zatem następująco: tworzenie cyfrowego bliźniaka w procesie projektowania i budowania konstrukcji. A metoda może być traktowana jako pomoc w prawidłowym używaniu stworzonego modelu cyfrowego. Jednak taka interpretacja nie mówi nam nic. Dlatego musimy zagłębić się w temat bardziej.
3. Definicja Virtual Design Construction
Dla osób szukających wiedzy na temat VDC definicja z Wikipedii (sformułowana przez profesora Martina Fishera i Johna Kunza w 2004 roku), może wydawać się bardzo zawiła i skomplikowana:
I niewątpliwie taka jest. Postaram się ją uprościć i uschematyzować:
Po pierwsze:
VDC tyczy się przede wszystkim ludzi. Ludzi zatrudnionych w różnych zespołach i pracujących razem na projektach wielobranżowych. Nowoczesna technologia organizowania spotkań pomaga pracować w sposób zintegrowany i jednoczesny.
Po drugie:
Zespoły te potrzebują nowych technologii do dostarczenia cyfrowego bliźniaka obiektu. Ten stanowi produkt końcowy dostarczany klientowi.
Po trzecie:
Nawet najlepsi pracownicy i najnowsze metody nie przyniosą pożądanego rezultatu, jeżeli praca nie będzie odbywać się w odpowiednim schemacie pracy.
Ponadto, sednem VDC jest zbieranie danych w czasie trwania projektu. Monitorowanie ich na bieżąco pozwala określić stan projektu i nanieść ewentualne poprawki. Tak zdefiniowana struktura powinna pomóc w osiągnięciu wspólnie zdefiniowanych celów projektowych. Te z kolei powinny być bezpośrednio nakierowane na osiągniecie celów wyznaczonych przez klienta
Zbierając to w jedną całość:
VDC to połączenie nowych technologii (BIM) z odpowiednim schematem pracy i zarządzania (PPM), wspierające ludzi pracujących wspólnie na projekcie, w sposób zintegrowany i jednoczesny (ICE). Schemat ten jest skupiony na realizacji celów projektu, które powinny być kontrolowane podczas projektu poprzez zbieranie odpowiednich dannych. Efektem końcowym VDC jest realizacja celów ustalonych przez klienta.
4. Struktura VDC
Poniżej znajduje się schemat przedstawiający strukturę metody VDC. Jest ona podzielona na trzy kategorie odpowiadające na pytania: Jak? Co? Dlaczego? Omawianie zacznijmy od samego dołu schematu.
4.1. Dlaczego klient wykonuje ten projekt?
Zacznijmy od analogii piłkarskiej 
Co jest największym sekretem dobrej drużyny piłkarskiej? Odpowiedzi może być wiele. Wielu odpowie zapewne, że jest to liczba utalentowanych piłkarzy w drużynie, albo odpowiednio dobrana taktyka do zespołu lub też umiejętności i doświadczenie trenera. Wszystkie z tych odpowiedzi są jak najbardziej prawidłowe. Jednak największym sekretem, a zarazem najbardziej banalnym, jest zapewnienie, że wszyscy zawodnicy wiedzą z kim grają i do której bramki powinni strzelać gole. Bez tego żadna drużyna nie odniesie sukcesu. Przenosząc to na nasze budowlane podwórko: Sukcesem dobrego projektu jest fakt, iż wszyscy zaangażowani pracują na tym samym projekcie i realizują te same cele.
I tutaj VDC można potraktować jako narzędzie do zarządzania celami. Przed rozpoczęciem projektu klient musi ustalić co jest według niego ważne. Tutaj musi zostać jasno zdefiniowany nadrzędny cel wykonywanego projektu.
Przykład:
Projekt: Stadion Olimpijski
Cel klienta: Budynek musi zostać oddany do użytku w wyznaczonym terminie.
Termin: Rozpoczęcie igrzysk olimpijskich, czyli ceremonia otwarcia na tym stadionie. Oficjalna data jest już ogłoszona. Sztaby trenerskie przygotowują treningi pod wyznaczoną datę, prawa transmisyjne sprzedane, sponsorzy zaklepani. Jednym słowem: oddanie projektu do użytku po wyznaczonym terminie nie wchodzi absolutnie w grę.* W ten oto sposób ustaliliśmy najważniejszy cel klienta. Następnym etapem jest wyznaczenie celów projektowych.
*Bądźmy szczerzy, w realnym świecie oddanie stadionu do użytku dokładnie w dniu ceremonii rozpoczęcia igrzysk jest niemal równie niedorzeczne jak oddanie go dzień po. Jednak na rzecz przykładu przymknijmy na to oko i przejdźmy dalej.
4.2. Co zespół projektowy musi osiągnąć?
Cele te muszą być tak ustalone, aby prowadziły do spełnienia wcześniej wyznaczonych założeń klienta. Na początku zespół powinien przeprowadzić analizę możliwych zagrożeń niedotrzymania terminów wykonania konstrukcji. Oczywiście celów projektowych, na których może skupić się zespół jest mnóstwo, ale te najważniejsze muszą mieć bezpośredni związek z celami klienta. Najlepiej operować na przykładach, dlatego zostańmy przy projekcie stadionu. Największym zagrożeniem będzie w tym wypadku projektowanie i budowa konstrukcji stalowej dachu.
Cel Projektu: 100% osiągniętych w terminie kamieni milowych dotyczących konstrukcji stalowej dachu
4.3. W jaki sposób zespół projektowy osiąga cele projektu?
Poniższe trzy elementy stanowią trzon całej metody. Ułatwią nam one zdobycie celów projektowych, czyli terminowe zaprojektowanie i wykonanie konstrukcji stalowej dachu.
- ICE - Integrated Concurrent Engineering - jest to metoda przeprowadzania spotkań interdyscyplinarnych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii wizualizacyjnych, podczas których są prowadzone symultaniczne prace projektowe. Umożliwia to wprowadzenie i zatwierdzenie zmian w ciągu całodniowej sesji roboczej. Jako pierwszy metodę opracował zespół Team X z NASA Propulsion Laboratory w połowie lat 90 na potrzeby organizacji misji kosmicznych w sposób bardziej efektywny i zorganizowany.
- PPM - Product Production Management – metoda polegająca na ustanowieniu procesu produkcji. Procesu, który definiuje harmonogram przepływu pracy i potrzebne zasoby. PPM używa takich narzędzi jak Last planner system lub metodologii visual planning do zarządzania procesami, które w zasadzie są oparte na LEAN Construction.
- BIM – Building Information Modeling – O podstawach BIMu pisaliśmy dużo w tych dwóch artykułach: BIM podstawy oraz Dlaczego BIM. W VDC BIM odgrywa znaczącą rolę, ponieważ wspomaga procesy decyzyjne. Wyzwania projektowe mogą być w łatwy sposób przedstawione zespołowi projektowemu lub klientowi. Pondto jest wykorzystywany do planowania budowy, dzięki dodatkowym informacjom o harmonogramie, czyli 4D.
5. Zbieranie danych podczas projektu
Tak jak wcześniej wspomniałem, ważne w VDC jest zbieranie danych i wykonywanie pomiarów. Poszczególne cele każdego z trzech elementów powinny być kontrolowane podczas realizacji projektu. Umożliwia to przeprowadzenie korekt, które mogą doprowadzić do usprawnienia procesu. Tutaj wyróżniamy dwa rodzaje zbieranych danych:
A) Cele produkcyjne (Production objectives) – cele, które w łatwy sposób możemy sprawdzić. Pomogą nam kontrolować, czy projekt idzie w wyznaczonym kierunku. Tutaj osoba odpowiedzialna za wprowadzanie VDC może samodzilnie określić takie cele. Może być to na przykład cootygodniowa kontrola ilości rozwiązanych kolizji między branżami w ciągu jednej sesji lub też liczba odbytych kontroli modelu w miesiącu itd.
B) Czynniki kontrolowalne (controllable factors) – są to czynniki, na które sami mamy wpływ i możemy o nich decydować. W odróżnieniu od celów produkcyjnych jesteśmy w stanie je zaplanować i podjąć decyzję o ich wykonaniu lub też zaprzestaniu. Czynniki kontrolowalne powinny być bezpośrednio połączone z celami produkcyjnymi każdego z elementów (BIM, PPM, ICE). W tym wypadku możemy kontrolować np. liczbę dni między wysłaną agendą a spotkaniem. Im wcześniej wysłana agenda tym branżowce będą mieli więcej czasu na przygotowanie się, a to pozwoli rozwiązać więcej kolizjii w ciągu jednej sesji.
6. Dla kogo jest VDC ?
Wbrew powszechnej opinii VDC nie jest narzędziem tylko specjalistów! VDC jest dla każdego, bo polega na interakcji międzyludzkiej. Wymaga ona wysokiego stopnia zaangażowania, systematyczności i odpowiedzialności wszystkich uczestników procesu budowlanego. Zaczynając od inwestorów i projektantów, a na wykonawcach kończąc. Taki schemat pozwala stale ulepszać sposób pracy.
VDC to zupełnie nowy sposób myślenia i podejścia do projektu, zarządzania informacjami oraz organizowania ludzi i ich metod pracy. Pomaga osiągać cele projektu w największym stopniu, ponieważ to na nich opiera się cała praca. VDC mówi o tym, jak współpracować w różnych dyscyplinach, jak się komunikować, planować i podejmować decyzje.
Jeżeli podobał Ci się artykuł, zapisz się do naszego newslettera, klikając w baner poniżej. W ten sposób nie przegapisz następnych artykułów z cyklu VDC. Dodatkowo, jeżeli zaciekawiłaś się metodologią i masz pytania, pisz śmiało [email protected] . Odpowiadamy na każdego maila!
Do napisania artykułu autor bazował na książce Integrating Project Delivery autorów: Martin Fischer, Howard W. Ashcraft, Dean Reed i Atul Khanzode.
Sprawdź kolejny artykuł z serii ,,Wszystko o VDC":
Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim !
Dużo czasu i wysiłku poświęcamy na tworzenie wszystkich naszych artykułów i poradników. Byłoby świetnie, gdybyś poświęcił chwilę na udostępnienie tego wpisu!
Udostępnij:
Komentarze:
Autor:
Pobierz przewodnik po projektach BIM:
Po przeczytaniu tego poradnika dowiesz się:
- Jak BIM jest wykorzystywany przy największych projektach w Norwegii
- Jakie były wyzwania dla zespołu projektowego i jak zostały rozwiązane
- Jakie były wyzwania na budowie i jakie było nasze podejście do nich
Najnowsze wpisy:
