I taka jest dominująca rzeczywistość. Tradycyjnie na placu budowy dokumentacją projektową są wydrukowane rysunki 2D. Albo są one dostarczane przez projektantów w większych formatach, albo różne ” części” projektu drukowane są w mniejszych formatach. Tak było w 1920 roku i tak jest w 2020 roku. Jednak wraz z postępującym wdrażaniem metodyki BIM w branży wykonawczej, zmienia się również sposób korzystania z dokumentacji projektowej.
Coraz więcej projektów przekazuje się cyfrowo, a wraz z tym pojawia się potrzeba przeglądania projektu na ekranie komputera na placu budowy. Urządzenia z ekranem dotykowym zaczynają być czymś normalnym na placu budowy. Bardziej obeznani z technologią brygadziści używają przeglądarek DWG lub PDF na swoich telefonach lub tabletach, aby zaoszczędzić sobie konieczności biegania tam i z powrotem do baraków.
W dzisiejszym wpisie chciałbym omówić dokładnie ten element technologii placu budowy, który powoli zyskuje na popularności wraz z postępującą cyfryzacją w budownictwie.
Spis treści
Czym jest BIM kiosk?
BIM Kiosk (lub też stacja BIM) jest jedną z odpowiedzi na cyfryzację branży wykonawczej. Jest to komputer stojący na placu budowy, dostępny dla pracowników, którzy mogą szybko sprawdzić projekt i nie tracić czasu na bieganie tam i z powrotem do biura budowy, ponieważ projektant zapomniał umieścić wymiar na rysunku. Skoro komputer ma stać na placu budowy, gdzie się kurzy, czasem leje się woda, lecą iskry, a nawet spadają przedmioty, nie może to być delikatny aluminiowy Macbook, ale coś solidnego. Tak właśnie powstały BIM kioski. Jest to komputer pyłoszczelny i wodoodporny, w dodatku obity stalą, tak aby spadający przedmiot go nie połamał.
Ilość kiosków BIM dostępnych na budowie zależy od rodzaju projektu i jego zaawansowania. Potrzebujesz mniej komputerów, gdy dopiero zaczynasz roboty betonowe i znacznie więcej, gdy wykonujesz roboty wykończeniowe. Zależy to również od rodzaju projektu – inaczej jest w przypadku budynków z zamkniętymi ścianami, a inaczej w przypadku infrastruktury ciągnącej się kilometrami. Przy budowie naszego szpitala staramy się utrzymywać jedną stację BIM na każdy obszar kontrolny – odpowiada to około 1000 m2.
Co jest ważne
Głównym zadaniem BIM kiosku jest umożliwienie przeglądania modelu, rysunku lub dowolnego dokumentu umieszczonego na CDE. Z tym wiąże się możliwość wygodnego sprawdzania wymiarów.
Dodatkowo, może to być również miejsce do przechowywania mniejszych narzędzi lub nawet przenośne biuro dla inżyniera budowy. Czasami, szczególnie w przypadku prac betonowych, BIM kiosk to mały kontener, w którym znajduje się zarówno komputer, drukarka, jak i inne narzędzia.
Muszą one również posiadać preinstalowane oprogramowanie do przeglądania modeli. Zazwyczaj jest to coś do przeglądania rysunków DWG, przeglądarka PDF, przeglądarka IFC, a czasem rozwiązanie Field BIM (takie jak StreamBIM, które przedstawiłem w jednym z moich poprzednich wpisów). Oczywiście niezbędny jest tutaj również dostęp do rozwiązania CDE projektu.
Jest jeszcze jedna, bardzo ważna rzecz, którą BIM kioski powinny posiadać.
Połączenie internetowe
Wyobraźmy sobie cotygodniową aktualizację modeli na placu budowy bez dostępu do Internetu. Kierownik budowy pobiera zaktualizowane modele z CDE, zgrywa je na pendrive’a, przekazuje brygadziście, który biega po placu budowy i wgrywa nowe modele do każdego BIM kiosku, a następnie uruchamia przeglądarkę IFC. I tak co każdy poniedziałek. Nie brzmi to jak idealny proces, prawda?
Właśnie dlatego połączenie BIM kiosku z siecią jest tak potrzebne. W ten sposób można pobierać nowe modele bezpośrednio do kiosku BIM przy każdej aktualizacji dokumentacji (częstotliwość zależy od potrzeb projektu). Można nawet napisać skrypt, który uruchomi się w niedzielę wieczorem i automatycznie pobierze te aktualizacje. Lub, jeśli używasz przeglądarki IFC wbudowanej w CDE – zawsze masz zaktualizowane modele dostępne na miejscu.
Ruter Wi-Fi
Jeśli planujesz używać tylko BIM kiosków na budowie, wystarczy skonfigurować switch internetowy tylko dla nich. Wygodne byłoby jednak również posiadanie zasięgu Wi-Fi w całym obiekcie.
Posiadanie bezprzewodowego połączenia z Internetem umożliwi korzystanie z tabletów do pobierania i wyświetlania modeli, co może być wygodniejsze niż podchodzenie do komputera, gdy trzeba coś szybko sprawdzić. Istnieje również coraz więcej oprogramowania zdolnego do strumieniowego przesyłania modeli i cyfrowego zarządzania całą dokumentacją i rysunkami. Łącznie z tworzeniem uwag i wniosków o udzielenie informacji (RFI).
Konfiguracja BIM kiosków
Prawidłowa konfiguracja BIM kiosków jest niezbędna. Zwłaszcza automatyczne procesy i łatwość dostępu do każdego z nich. Naszym celem jest lepsza jakość i łatwiejsza budowa bez konieczności ręcznej konserwacji.
Chciałbym zaprezentować niektóre z założeń i konfiguracji, które wprowadziliśmy w Nowym Szpitalu Uniwersyteckim w Stavanger, nad którym obecnie pracuję (więcej o mojej roli). Oczywiście możliwe jest również wykorzystanie stacji BIM w projektach infrastrukturalnych, zwłaszcza w przypadku konstrukcji inżynierskich, takich jak mosty. Jest to trudniejsze do skonfigurowania (zwłaszcza połączenie internetowe), ponieważ projekt jest znacznie bardziej rozciągnięty.
Automatyzacja
Głównym zadaniem automatyzacji BIM kiosku jest dostarczenie aktualnego projektu budowlanego. W naszym przypadku jest to aktualizowany co poniedziałek model Solibri.
Obsługujemy to za pomocą skryptu Power Shell, który łączy BIM kiosk z naszym CDE i pobiera modele Solibri dla budynku, w którym znajduje się stacja. Ponadto tworzy kopię eksportu z zeszłego tygodnia, dzięki czemu w przypadku, gdy nowy model jest uszkodzony lub zawiera poważne błędy, pracownicy nadal mogą wykonywać swoją pracę. Uwierz mi, to uratowało nas wiele razy. Następnie maszyna uruchamia się ponownie i otwiera Solibri z prawidłowym modelem budynku.
Na koniec komputer wysyła wiadomość e-mail do BIM Managera z wykonanymi krokami. W ten sposób możemy monitorować, czy wszystko działa poprawnie. A niestety od czasu do czasu zdarza się że urządzenie nie zatrybi.
Skrypt uruchamia się w każdą niedzielę wieczorem, dzięki czemu w poniedziałek rano pracownicy mogą rozpocząć pracę ze świeżo zaktualizowanymi modelami, a BIM Manager może sprawdzić, czy każda stacja BIM została poprawnie zaktualizowana. W przypadku błędów, łączymy się z kioskiem, który szwankuje i ręcznie wykonujemy aktualizacje lub po prostu otwieramy model zapasowy.
Zdalny dostęp
Aby uniknąć biegania po placu budowy w przypadku, gdy którakolwiek stacja BIM wymaga ręcznych zmian, założyliśmy zdalny dostęp do każdej z nich. Używamy Teamviewer i zarządzamy każdym kioskiem BIM za pośrednictwem zewnętrznej usługi o nazwie RMM. Usługa może monitorować, czy stacja ma sprawne połączenie internetowe i podaje szczegółowe informacje o każdym komputerze (pamięć, miejsce na dysku itp.).
Każda stacja ma swój unikalny numer w systemie i odpowiednie fizyczne oznaczenia. Lista pokazuje również umiejscowienie modelu w obszarze kontrolnym – na każdy z nich przypada jedna stacja BIM.
Współrzędne BIM kiosku
Pracownicy mogą czasem zgubić się podczas przeglądania modeli. Aby umożliwić im szybkie odnalezienie się, w każdej przeglądarce modeli utworzyliśmy “uwagę”, która pokazuje dokładną lokalizację stacji BIM na budowie. Dzięki temu, gdy ktoś jej potrzebuje, może kliknąć na zagadnienie, które otwiera widok 3D z umiejscowieniem kiosku BIM.
Możesz pójść nawet o krok dalej – stworzenie unikalnego linku dla każdego zagadnienia pozwala na umieszczenie tego linku w kodzie QR. Można go wydrukować i przykleić na stacji BIM. Jest to pomocne zwłaszcza dla brygadzistów lub kierowników budowy, którzy sprawdzają jakość pracy lub widzą jakiś problem przechodząc obok – mogą zeskanować kod QR i szybko znaleźć się w modelu, a tym samym znacznie szybciej utworzyć uwagę w systemie.
Czy warto inwestować w stacje BIM kioski?
Podsumowując, czy warto inwestować w BIM kioski? Powstrzymam się od udzielenia bezpośredniej odpowiedzi. Ale masz argumenty.
Po pierwsze, zależy to od etapu cyfryzacji projektu. Czy korzystasz z CDE w chmurze? Używasz rysunków czy modeli? Obu? Jak duży jest twój projekt? Czy powrót do biura budowy zajmuje dużo czasu?
Kilka lat temu w branży pojawiła się nowość – tak zwane budowanie w oparciu o model, określane również jako budowanie bez rysunków. Jest to budowa, która nie wykorzystuje żadnych rysunków 2D. Jedyną dokumentacją wykonawczą są modele BIM. W takim projekcie uważam, że BIM kioski są koniecznością, ponieważ są jedyną możliwością wyświetlenia projektu budynku w postaci modeli BIM.
Nie ulega wątpliwości, że wprowadzenie BIM kiosków na plac budowy to spory wydatek. Zwłaszcza, że nie ogranicza się on tylko do ceny kiosku BIM, ale również podłączenia go do Internetu. Wiąże się to z dodatkowymi kosztami – albo skonfigurowaniem prowizorycznego połączenia internetowego na miejscu, albo kosztem internetu mobilnego (który jest również znaczący, biorąc pod uwagę ilość danych pobieranych każdego tygodnia).
Innym możliwym rozwiązaniem jest skonfigurowanie tylko Wi-Fi na placu budowy, aby umożliwić korzystanie z tabletów i połączenia z rozwiązaniami CDE i Field BIM w czasie rzeczywistym.
Jak zawsze – są plusy, minusy i koszty i powinieneś sam zdecydować, co jest najlepsze dla twojego projektu.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat placu budowy opartego na modelu, zapraszamy do zapoznania się z naszym Case Study. Omawiamy nie tylko BIM kioski, ale także wiele innych warunków wstępnych! Dostępne pod tym linkiem.
