Czy znasz Empire State Building albo operę w Sydney? Pierwszy z wymienionych budynków został ukończony w 1931 roku, a drugi w 1973 roku.
AutoCAD został wydany w 1982 roku. Excel w 1987 roku.
Za pomocą ołówka i papieru można wiele zdziałać. Z prostym oprogramowaniem budowlanym jeszcze więcej. Wyżej wymieniony duet panuje w biurach budowy od trzech dekad.
Moim celem jest zaproponowanie lepszego rozwiązania.
Choć z prostymi narzędziami można zajść daleko, o wiele wygodniej i efektywniej jest korzystać z zaawansowanego oprogramowania dla budowy stworzonego na potrzeby naszej branży w XXI wieku.
Modele BIM na dobre zadomowiły się w biurach projektowych. Ale co z placem budowy? Wiele z nich wciąż zmaga się z akceptacją i adaptacją zaawansowanych modeli informacyjnych dostarczanych przez projektantów.
Aby korzystać z modeli i metodologii BIM na placu budowy, potrzebny jest osobny zestaw oprogramowania. E-mail i arkusz kalkulacyjny już nie wystarczają, z przykrością muszę powiedzieć to wszystkim kierownikom projektów i budów.
W tym artykule postanowiłem przedstawić różne zagadnienia występujące w rzeczywistości placu budowy. Opisałem je i zasugerowałem listę funkcjonalności wymaganych od oprogramowania, aby pomóc w efektywnym zarządzaniu danym tematem. Na końcu każdego akapitu wrzuciłem również kilka przykładów oprogramowania.
Oczywiście lista nie jest wyczerpująca, to jedynie moja perspektywa. Można dodać znacznie więcej tematów i programów. Co więcej, taka lista różni się w zależności od projektu. Możesz jednak potraktować ją jako dobry punkt wyjścia, jeśli rozglądasz się po rynku w celu zakupu oprogramowania do swojego projektu.
Spis treści
Wspólne środowisko danych
Common Data Environment to proces opisany w normie ISO 19650. Moim zdaniem jest to podstawa każdego udanego projektu budowlanego. Napisałem kilka artykułów na ten temat (ten albo ten) i nie mogę bardziej podkreślić znaczenia dobrego przepływu procesu CDE.
Rozwiązanie CDE to oprogramowanie, które ułatwia ten proces. Musi mieć zarówno strukturę folderów, aby umożliwić przechowywanie modeli i przepływ dokumentacji (Praca w toku, Współdzielone, Opublikowane), ale także strukturę bazy danych i możliwość nadania każdemu plikowi metadanych (w tym statusów i klasyfikacji).
Oprogramowanie CDE to system zarządzania dokumentami projektu i miejsce, w którym przechowywany jest model informacyjny projektu. Bardzo często rozwiązanie CDE oferuje znacznie więcej niż tylko to.
Dlaczego tego potrzebujesz?
Niezbędne funkcjonalności:
- Rozwiązanie w chmurze
- Zarządzanie prawami użytkowników
- Wersjonowanie
- Metadane plików (miło mieć: możliwość tworzenia własnych metadanych)
- Nieograniczona liczba użytkowników projektu (każdy musi mieć dostęp)
- Konfiguracja powiadomień
Przydatne funkcjonalności:
- Przeglądarka modeli federacyjnych
- Zarządzanie wydaniami
Linki do dalszej lektury:
https://bimcorner.com/pl/cde-wedlug-iso-19650-proces-czy-narzedzie/,
https://bimcorner.com/pl/rozwiazanie-cde-wedlug-iso-19650-co-powinno-zawierac/
https://bimcorner.com/pl/cde-w-praktyce-jakich-narzedzi-uzywac-i-kiedy/
Przykłady: Dalux, Trimble Connect, Aconex, ProjectWise, Catenda Hub, Microsoft SharePoint
Zarządzanie projektami
Dlaczego tego potrzebujesz?
Oprogramowanie dedykowane do zarządzania projektami musi eliminować domysły i pomagać w zarządzaniu i śledzeniu projektów. Mogą one pełnić różne role w zależności od złożoności narzędzia i potrzeb projektów:
- Zarządzanie zadaniami
- Oficjalna platforma komunikacyjna
- Zarządzanie umowami
- Rejestr spotkań
- Zarządzanie personelem
- Lista kontaktów
- Śledzenie harmonogramów
- Zarządzanie zgłoszeniami (jeśli nie jest dostępne w innym oprogramowaniu)
- Zapewnienie jakości (jeśli nie jest dostępne w innym oprogramowaniu)
Niezbędne funkcjonalności:
- Rozwiązanie w chmurze
- Precyzyjne zarządzanie uprawnieniami użytkowników
- Łatwy podgląd projektu
- Tworzenie raportów
Śledzenie postępu prac na miejscu - Różne moduły w zależności od potrzeb projektu
Przydatne funkcjonalności:
- Format bazy danych – dla łatwego importu/eksportu Excel
- Dostępny na urządzeniach mobilnych (do użytku na miejscu)
- Tworzenie uwag i wypełnianie ich na miejscu (jeśli nie są dostępne w innym oprogramowaniu)
Linki do dalszej lektury:
https://worksection.com/en/blog/10-best-construction-pm-software-2024.html
https://www.forbes.com/advisor/business/best-construction-project-management-software/
Przykłady: Omega365, Aconex, ProjectWise, ThinkProject, Procore, Buildern, Asana, Sitedrive
P.S. Bardzo często oprogramowanie CDE jest również częścią narzędzia do zarządzania projektami!
Przeglądarka scalonych modeli
Dlaczego tego potrzebujesz?
Niezbędne funkcjonalności:
- Łatwe scalanie modeli
- Poprawny odczyt geometrii i danych IFC
Przydatne funkcjonalności:
- Odczyt innych formatów niż IFC
- Wtyczki do innego oprogramowania BIM: CDE, QA, QS
- Dostępny w przeglądarce internetowej i aplikacji mobilnej
- Dostępny za darmo
Przykłady: Solibri Anywhere, BIM Vision, Trimble Connect, usBIM, BIM Collab, and many, many more.
P.S. Bardzo często przeglądarka scalonych modeli jest częścią CDE, QA/QS lub platformy zarządzania wydaniami.
Przedmiarowanie
Dlaczego tego potrzebujesz?
Niezbędne funkcjonalności:
- Czytanie IFC
- Zaawansowane filtrowanie / wybieranie obiektów do pomiaru
- Dodawanie klasyfikacji (zarówno standardowych, jak i zdefiniowanych przez użytkownika)
- Grupowanie wyników w strukturze podziału pracy
- Zapisywanie przedmiarów do późniejszego wykorzystania i edycji
- Eksport do Excela
Przydatne funkcjonalności:
- Połączenie z PowerBI
- Odczytywanie dodatkowych natywnych formatów plików
Linki do dalszej lektury:
https://bimcorner.com/first-steps-to-deliver-bim-based-construction-cost-estimation/
Przykłady: Solibri, Navisworks, BIM Vision, StreamBIM, Trimble Connect
Kontrola jakości
Dlaczego tego potrzebujesz?
Modele powinny być skoordynowane przez projektantów i gotowe do budowy. Cóż… w rzeczywistości tak nie jest. Na etapie budowy pojawiają się błędy – niewłaściwy lub niepraktyczny projekt, prośby o zmiany z placu budowy i przeróbki potrzebne ad-hoc.
Uważam, że dodatkowa kontrola przeprowadzona przez wykonawcę jest ważnym krokiem. Koordynator BIM z zespołu wykonawcy posiada wiedzę techniczną pozwalającą dostrzec kwestie, które w innym przypadku mogłyby zostać przeoczone przez zespół projektowy.
Ostatecznie, im wyższy poziom poprawności projektu, tym mniejsze ryzyko dla samych wykonawców.
Niezbędne funkcjonalności:
- Odczyt IFC
- Import i eksport BCF
- Sprawdzanie tylko przefiltrowanych elementów
- Możliwość tworzenia/ładowania reguł sprawdzania
- Możliwość grupowania wyników
- Eksport do Excela
Przydatne funkcjonalności:
- Odczyt dodatkowych natywnych formatów plików
- Eksport do PowerBI
- Połączenie na żywo z serwerem BCF
Linki do dalszej lektury:
https://bimcorner.com/pl/podstawy-wykrywania-kolizji/
https://www.youtube.com/watch?v=BxNKmDQAJAg&ab_channel=BIMCorner
Przykłady: Navisworks, Solibri, BIM Vision, BIM Collab Zoom, Revizto, Trimble Connect, usBIM.clash
Platforma do zarządzania uwagami
Problemy pojawiające się na placu budowy muszą być rozwiązywane przez projektantów lub właściciela budynku. Zarządzanie nimi za pośrednictwem poczty elektronicznej nie jest najwłaściwszym rozwiązaniem. Rozprowadzanie ich wśród interesariuszy i upewnianie się, że każdy ma aktualne wersje raportu uwag jest czasochłonne i wysoce nieefektywne.
Aby to usprawnić, korzystamy z platformy do zarządzania uwagami. Może to być zarówno samodzielne oprogramowanie, jak i moduł zarządzania sprawami osadzony w innym oprogramowaniu dla budowy. Pierwszy z nich jest często wykorzystywany w fazie projektowania, gdy pojawia się wiele problemów, a drugi częściej na placu budowy.
Dlaczego tego potrzebujesz?
Nie chcesz utonąć w mailach lub (wciąż używanych!) zeskanowanych RFI jako opis uwagi. Zarządzanie uwagami w Excelu jest równie uciążliwe. Jeśli każdy uczestnik projektu ma swój arkusz kalkulacyjny, istnieje 100% prawdopodobieństwo, że w ciągu roku będą się one od siebie różnić.
Używanie tylko jednego oficjalnego miejsca do tworzenia, przechowywania i zarządzania uwagami sprawia, że wszyscy są na bieżąco.
Niezbędne funkcjonalności:
- Eksportowanie i importowanie BCF
- Możliwość tworzenia znaczników
- Tworzenie eksportów Excel
- Rozmowy na czacie i komentowanie
- Dodawanie zewnętrznych załączników (zdjęć, raportów itp.)
- Oznaczanie użytkowników
- Dodawanie abonentów do spraw
Przydatne funkcjonalności:
- Połączenie z PowerBI
- Wtyczka do oprogramowania projektowego używanego przez zespół projektowy
Przykłady:
- Oddzielne programy: BIM Collab Nexus, Newforma Konekt (stary BIM Track)
- Wbudowane: ProjectWise, StreamBIM, Dalux, Trimble Connect, Catenda Hub
Field BIM
Ostatnie, ale nie mniej ważne – oprogramowanie Field BIM. Jest to program używany przez pracowników na placu budowy do przeglądania modelu. Służy jako rodzaj dokumentacji budowlanej. Oprogramowanie to przejmuje rolę rysunków papierowych i oprogramowania do zarządzania placem budowy.
Umożliwia także tworzenie i przeglądanie pakietów roboczych. Pakiet roboczy to plan działań przygotowany przez brygadzistę dla każdego zespołu pracującego na placu budowy. Jest to interaktywny widok elementów w przestrzeni, które pracownicy zamierzają zbudować. Pakiet roboczy zawiera widok ogólny, wymiary, przekroje i wycięcia konkretnych elementów.
Dlaczego tego potrzebujesz?
Jeśli Twój projekt opiera się na modelach, jest to niezbędne oprogramowanie dla budowy. Prawdę mówiąc, nie ma innego rodzaju oprogramowania, które pozwala na szybką i wygodną nawigację lub posiada aplikację mobilną.
Kolejną zaletą korzystania z takiego oprogramowania jest możliwość filtrowania obiektów w modelu i tworzenia prostych widoków elementów do montażu przez każdy zespół. Nie trzeba przekopywać się przez skomplikowane rysunki 2D, próbując zrozumieć, co projektant miał na myśli!
Z drugiej strony, jeśli twój projekt wykorzystuje przede wszystkim rysunki jako główny produkt, to prawdopodobnie lepiej będzie pominąć oprogramowanie Field BIM i zainwestować w CDE i oprogramowanie do zarządzania projektami lub uwagami.
Niezbędne funkcjonalności:
- Łatwe użytkowanie na urządzeniach przenośnych
- Łatwa nawigacja (np. za pomocą minimapy 2D)
- Łatwe pomiary
- Filtrowanie obiektów
- Tworzenie przekrojów
- Dodawanie adnotacji do obiektów
- Tworzenie pakietów roboczych
Przydatne funkcjonalności:
- Praca w trybie offline
- Tworzenie zgłoszeń / zgłaszanie uwag (może być zastąpione przez oprogramowanie do zarządzania zgłoszeniami lub projektami)
Przykłady: StreamBIM, Dalux, Trimble Connect, Catenda Site
Podsumowanie
W tym wpisie chciałem przybliżyć podstawowe oprogramowanie wykorzystywane na złożonym i zdigitalizowanym placu budowy.
Starałem się uporządkować je w rosnącej skali adopcji modeli BIM przez wykonawców. Począwszy od podstawowego oprogramowania każdego projektu budowlanego (nawet tych opartych wyłącznie na oprogramowaniu CAD) – CDE, a skończywszy na oprogramowaniu stworzonym specjalnie dla cyfrowych placów budowy – rozwiązaniu Field BIM zastępującym rysunki.
Jakie inne funkcjonalności lub rodzaje oprogramowania są przydatne na placach budowy? Podziel się swoimi przemyśleniami w sekcji komentarzy poniżej!
