Opublikowano dnia: 21 września, 2021
Wpis gościnny

Eksport modelu Archicada do IFC

Kiedyś podczas pracy nad kartami mieszkań osiedla zaprojektowanego przez biuro, w którym pracowałem, odezwał się do nas wykonawca inwestycji. Dowiedziawszy się, że projekt został sporządzony w ARCHICADZIE, poprosił o model IFC, który chciał wykorzystać do przedmiaru. Nie mając wcześniej ustalonych żadnych standardów, BEP ani nawet wzorca w ARCHICADZIE, próbowaliśmy doprowadzić model do stanu używalności. Niestety bez powodzenia, ponieważ wymagało to zbyt dużych nakładów czasowych. W tym gościnnym artykule chciałbym przybliżyć Ci tematykę eksportu modelu z ARCHICADA do IFC, abyś Ty czytelniku uniknął takiej sytuacji jak ja kiedyś.

Ten wpis jest kolejnym z serii na temat reguł eksportu do IFC. Poprzednie artykuły, autorstwa Konrada, o tej tematyce znajdziesz tutaj. W innych wpisach na blogu znajdziesz artykuły na temat eksportu do IFC z innych popularnych programów.

Jeśli natomiast chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat samego formatu IFC, zachęcam do zapoznania się z artykułami Janusza, pierwszy z serii jego wpisów na ten temat znajdziesz tutaj.

Przygotowanie modelu do eksportu

W ARCHICADZIE eksport do IFC to dosłownie kwestia kilku kliknięć. Z poprzednich wpisów Konrada wiesz jednak, że nie wystarczy wcisnąć jedynie magicznego przycisku- zapisz jako IFC. Aby model IFC był użyteczny, należy wiedzieć do jakich celów będzie używany oraz pamiętać o kilku ogólnych zasadach. Podczas pracy w ARCHICADZIE warto mieć na uwadze kilka kwestii, które później pozwolą nam poprawnie wyeksportować model.

W prezentowanym przykładzie będę korzystał z międzynarodowej wersji programu ARCHICAD INT. oraz z domyślnego systemu klasyfikacji ARCHICADA. Można również załadować inny system klasyfikacji. Na stronie GRAPHISOFTU znajduje się wiele systemów klasyfikacji, które z łatwością zaimportujesz do projektu.

1. Ustawienie poprawnej klasyfikacji dla elementów w modelu

Domyślnie ARCHICAD przypisuje poszczególnym obiektom odpowiednie klasy w zależności, jakim narzędziem zostały stworzone. Dla przykładu, jeśli stworzymy w projekcie schody predefiniowanym narzędziem Schody, to automatycznie zostaną one sklasyfikowane w klasyfikacji ARCHICADA jako Schody. W związku z tym zostaną wyeksportowane jako IfcStairs. Jeśli z jakiegoś powodu w projekcie stworzymy schody np. narzędziem Belka, powinniśmy przypisać im odpowiednią klasę, aby zostały odpowiednio wyeksportowane jako IfcStairs.

2. Ustawienie ID, kategorii oraz statusu przebudowy

Istotne jest również poprawne ustawienie ID, funkcji konstrukcyjnej, położenia oraz statusu przebudowy dla elementów w projekcie. Jest to ważna kwestia, nie tylko w kontekście eksportu do IFC, są to podstawowe informacje na temat każdego elementu w ARCHICADZIE, dzięki którym możemy na przykład filtrować wyświetlanie poszczególnych elementów modelu. Warto mieć na uwadzę, że parametr ID po eksporcie do IFC domyślnie w ARCHICADZIE mapowany jest jako atrybut Nazwa (Name).

3. Właściwe określenie kondygnacji macierzystej

Równie istotne jest poprawne określenie kondygnacji macierzystej poszczególnych obiektów w modelu. W schemacie IFC poszczególne elementy pozostają ze sobą w relacji. Relacje odnoszą się min. do kondygnacji, ważne jest więc aby po eksporcie elementy były właściwie powiązane z kondygnacjami.

4. Poprawne połączenia elementów

Aby model IFC był użyteczny, należy również pamiętać o poprawnych połączeniach między elementami. Eksportując model do kosztorysanta istotne będzie, aby zgadzały się wymiary modelu. Warto na przykład upewnić się czy słupy nie przenikają się z płytą stropową.

5. Ustawienie punktu geodezyjnego oraz północy projektu

Jeśli model IFC będzie wykorzystywany do koordynacji wielobranżowej, szczególnie ważne jest ustalenie punktu geodezyjnego oraz prawdziwej północy projektu. Ustawienie lokalizacji modelu względem globalnego układu współrzędnych oraz stron świata pozwoli na prawidłowe połączenie kilku modeli IFC różnych dyscyplin w jednym pliku. W ARCHICADZIE 25 w górnym pasku znajdziemy ikonę Pokaż Punkt geodezyjny (Show Survey Point). Z poziomu tego narzędzia jesteśmy w stanie określić lokalizację oraz północ projektu.

Po ustaleniu Punktu geodezyjnego, korzystając z obiektu współrzędnych, możemy sprawdzić współrzędne dowolnego punktu w projekcie.

6. Określ nazwę projektu, lokalizacji oraz budynku w schemacie IFC

Warto również określić podstawowe informacje na temat nazwy projektu, lokalizacji czy budynku. Będą one widoczne w strukturze modelu po eksporcie do IFC. Jeśli nie nadamy im konkretnych nazw, wygenerują się automatycznie np. teren w naszym projekcie, czyli IfcSite zostanie nazwany Lokalizacja. Aby nadać unikalne nazwy dla IfcProject.Name, IfcBuilding.Name czy IfcSite.Name wchodzimy w zakładkę Info Projektu (Project Info).(Projekt>Info>Info Projektu).

7. Korzystanie z kontroli jakości w formie wariantów graficznych

Aby mieć pewność, że model został poprawnie przygotowany do eksportu, warto wykonać kontrolę jakości przy pomocy Wariantów graficznych. Dzięki temu narzędziu możemy na przykład wizualnie sprawdzić czy wszystkie elementy mają przypisaną klasę lub czy są przypisane do odpowiednich kondygnacji.

Menedżer projektu IFC

Zanim przejdziemy do ustawień eksportu, warto zajrzeć do zakładki Menedżer projektu IFC. (Plik>Współdziałanie>IFC>Menedżer projektu IFC) W oknie dialogowym menedżera, po lewej stronie u góry widzimy strukturę hierarchiczną modelu IFC, (w ten sposób będzie wyglądało drzewo modelu po eksporcie). W tym miejscu możemy odnaleźć na przykład strop znajdujący się na poziomie +2 (SLA- 004) i zobaczyć przypisane do niego atrybuty oraz właściwości IFC.

W menedżerze jesteśmy również w stanie tworzyć nowe właściwości oraz zestawy właściwości IFC dla poszczególnych elementów w projekcie.

Poniżej struktury hierarchicznej widzimy trzy ikony. Pierwsze dwie służą do grupowania elementów. Trzecia z nich- lupa służy do wyszukiwania elementów w oparciu o IFC ID. W zakładce Typ Produktu (Type Products) widzimy poszczególne elementy w projekcie pogrupowane według typów produktów (IFC Typ Produktu). W naszym przykładzie mamy 2 typy okien (IfcWindowStyle) różniące się kierunkiem otwierania. Z okna Hierarchia (Assignments) możemy tworzyć nowe grupy z elementów projektu. Po eksporcie, stworzone grupy będą widoczne w pliku IFC.

Ustawienia eksportu do IFC

Przejdźmy teraz do samego eksportu. W ARCHICADZIE eksport do IFC odbywa się przy pomocy translatora eksportu. Pozostaje nam więc kwestia skonfigurowania translatora według naszych potrzeb lub skorzystanie z predefiniowanego translatora. Przejdźmy teraz do właściwych ustawień translacji. (Plik>Współdziałanie>IFC>Translatory)

1. Translatory eksportu

Po lewej stronie widzimy wbudowane translatory importu oraz eksportu, które są zoptymalizowane pod kątem konkretnych programów na przykład Tekli. Przycisk Utwórz, na dole pozwala stworzyć nowy translator. Po prawej stronie widzimy Ustawienia translatorów, w tym miejscu możemy modyfikować ustawienia istniejących translatorów lub dostosować ustawienia własnych translatorów.

2. Ustawienia translatorów eksportu

Załóżmy, że chcemy wyeksportować model elementów konstrukcyjnych nośnych jako model referencyjny dla konstruktora. Omówię pokrótce ustawienia z których będę korzystał.

Ustawienia schematu IFC oraz definicji widoku modelu

W pierwszej kolejności wybieramy schemat IFC, do wyboru w ARCHICADZIE jest schemat IFC2x3 oraz najnowsza wersja IFC4.0. Następnie ustalamy z jakiej Definicji widoku modelu (MVD) będziemy korzystać. W zależności w jakim celu będzie wykorzystywany model wybieramy odpowiedni MVD, aby wyeksportować właściwe dane i elementy. W naszym przypadku wybieramy Coordination View (Surface Geometry), ponieważ model posłuży konstruktorowi jako model referencyjny.

Konfiguracja konwersji

Następnie przechodzimy do opcji konfiguracji konwersji. Mamy tutaj sześć konfiguracji, przy każdej, jest rozwijany pasek z którego możemy wybrać gotową konfigurację lub poprzez wciśnięcie kwadratowej ikony obok paska, edytować ją według naszych potrzeb.

Filtrowanie modelu

W tym miejscu możemy określić zakres eksportowanych elementów. Możliwe jest wyeksportowanie wszystkich elementów 3D, jak również tylko elementów konstrukcyjnych, instalacyjnych itp. Po wejściu w edycję konfiguracji widzimy jakie klasy IFC zostaną eksportowane. Możemy również zdecydować czy i jakie elementy 2D chcemy eksportować.

Mapowanie typów

W tej konfiguracji widzimy jak na podstawie domyślnej klasyfikacji ARCHICADA, wszystkim klasom przypisywany jest odpowiedni Typ IFC. Przykładowo element sklasyfikowany jako Okno jest mapowany jako IfcWindow. Tutaj mamy również możliwość zmiany sposobu mapowania.

Konwersja geometrii

Te opcje pozwalają nam zdecydować w jaki sposób zostanie eksportowana geometria elementów w projekcie. Z racji, że nasz model będzie służył do celów referencyjnych, wybieramy opcję Precyzyjnej geometrii BREP. W tym momencie ustalamy również lokalizację modelu IFC, wcześniej ustaliliśmy punkt geodezyjny, wybieramy więc opcję dopasowanie lokalizacji IFC względem punktu geodezyjnego. W tym miejscu możemy również zdecydować czy złożone elementy ARCHICADA mają być rozbijane na poszczególne części czy eksportowane jako jeden element.

Mapowanie właściwości

W tym oknie widzimy w jaki sposób mapowane są atrybuty i właściwości IFC z odpowiednimi parametrami w ARCHICADZIE. W momencie tworzenia własnej właściwości (Property) konieczne jest utworzenie nowej reguły mapowania. Dla przykładu chcielibyśmy stworzyć nową właściwość o nazwie Orientacja otwarcia drzwi (Door Orientation) dla wszystkich elementów eksportowanych jako ifcDoor. W tym celu tworzymy nową regułę i wybieramy odpowiedni parametr z ARCHICADA określający kierunek otwarcia drzwi. Oczywiście zestawy właściwości dla danych elementów powinny być zgodne z wymaganiami projektu oraz BEP, możemy w tym miejscu usunąć niepotrzebne właściwości i/lub utworzyć nowe.

Jeśli chcielibyśmy dodać nową właściwość dla wszystkich elementów budowlanych a nie tylko ifcDoor, nie musimy robić tego oddzielnie dla każdego elementu. Wystarczy stworzyć nową właściwość z poziomu ifcBuildingElement, dzięki czemu dana właściwość zostanie odziedziczona przez wszystkie podrzędne elementy.

Konwersja danych

Z poziomu tego okna decydujemy w jakie dane chcemy wyposażyć poszczególne elementy modelu. Na przykład jesteśmy w stanie wyeksportować wszystkie właściwości ARCHICADA jako właściwości IFC (IFC Property). Aby plik IFC był przejrzysty możemy zaznaczyć opcję eksportuj tylko zmapowane dane, aby program nie eksportował właściwości, które nie mają przypisanych żadnych parametrów.

Konwersja jednostek

Ostatnią konfiguracją, którą wybieramy są ustawienia jednostek. Możemy zdecydować min. czy jednostką długości będzie metr czy milimetr.

Eksport modelu do IFC

Kiedy mamy już skonfigurowane ustawienia translatora, pozostaje nam wcisnąć magiczny przycisk eksport. Plik IFC możemy eksportować po prostu z widoku kondygnacji lub widoku 3D wchodząc w Plik>Zachowaj jako. Następnie wybieramy format IFC oraz translator. Lepiej jednak przygotować nowy zestaw publikacji, w ten sposób możemy przygotować różne widoki do eksportu (np. tylko elementy konstrukcyjne, nośne) i mieć zdefiniowane translatory pod te widoki. Dzięki temu po wprowadzeniu zmian do modelu, wystarczy że klikniemy przycisk Publikuj i modele wyeksportują się poprawnie, automatycznie zapisując się we wcześniej wybranej lokalizacji.

Po eksporcie, możemy otworzyć model w jednym z wielu darmowych programów do przeglądania plików IFC.

Podsumowanie

Eksport modelu z ARCHICADA do IFC jest stosunkowo prosty, sprowadza się do wybrania odpowiedniego translatora i konfiguracji jego ustawień. Natomiast, aby model był przydatny do celów dla jakich został stworzony, wymaga przygotowania i przemyślenia. Ważne jest również przestrzeganie kilku zasad już na etapie modelowania w ARCHICADZIE, aby później uniknąć niepotrzebnego bałaganu i ułatwić sobie proces eksportu. W ramach podsumowania przygotowałem poniższą grafikę, w której zawarłem najistotniejsze kwestie, o których warto pamiętać.

Drogi Czytelniku jeśli masz swoje przemyślenia lub doświadczenia w temacie eksportu do IFC z ARCHICADA, koniecznie zostaw komentarz 🙂

Bibliografia

https://helpcenter.graphisoft.com/user-guide/77302/
https://helpcenter.graphisoft.com/user-guide-chapter/86920/

Sprawdź serie o eksporcie do IFC:

1. CZĘŚĆ – Dlaczego to jest ważne?

2. CZĘŚĆ – Co eksportować a czego nie?

3. CZĘŚĆ – Jak to robić?

a. Tekla

b. Revit

c. Archicad

4. CZĘŚĆ – 10 Typowych błędów eksportu do IFC

Architekt z uprawnieniami, absolwent Politechniki Gdańskiej. Ukończył kurs BIM Manager Program, organizowany przez GRAPHISOFT. Doświadczenie zawodowe zdobył pracując w kilku Trójmiejskich pracowniach. Obecnie prowadzi własne biuro projektowe Kłos Studio. Pasjonat technologii BIM, w szczególności oprogramowania ARCHICAD. Założyciel bloga akademiaarchicada.pl.

Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim !

Dużo czasu i wysiłku poświęcamy na tworzenie wszystkich naszych artykułów i poradników. Byłoby świetnie, gdybyś poświęcił chwilę na udostępnienie tego wpisu!

Udostępnij:

Komentarze:

2 Comments

najstarszy

najnowszy

Inline Feedbacks

View all comments

Michał

3 lat temu

Dziękuję bardzo ! Prosto i zwięźle ! Jako użytkownik ArchiCada wypatrywałem tego tematu już od dawna 🙂 także super ze się pojawił 🙂 Pozdrawiam !

Odpowiedz

Kacper Kłos

3 lat temu

Reply to Michał

Cieszę się, że artykuł okazał się pomocny 🙂 Pozdrawiam!

Odpowiedz

Autor:

BIM Corner Guest

Pobierz przewodnik po projektach BIM:

Po przeczytaniu tego poradnika dowiesz się:

Jak BIM jest wykorzystywany przy największych projektach w Norwegii
Jakie były wyzwania dla zespołu projektowego i jak zostały rozwiązane
Jakie były wyzwania na budowie i jakie było nasze podejście do nich

Najnowsze wpisy:

Eksport modelu Archicada do IFC

Przygotowanie modelu do eksportu

1. Ustawienie poprawnej klasyfikacji dla elementów w modelu

2. Ustawienie ID, kategorii oraz statusu przebudowy