Czy pamiętacie kiedy ostatnio słyszeliście termin “eksport do IFC”? Czwarty raz dzisiaj? Wczoraj? Pewnie jednak nie tak dawno. U mnie, temat pojawia się każdego dnia w różnych kombinacjach. Otwarte standardy zadomowiły się na dobre. Tak już zostanie, więc musimy się nauczyć współpracować używając standardów z BuildingSMART.
Na naszym blogu znajduje się całkiem sporo artykułów związanych z tematem IFC oraz otwartych standardów, w większości opracowane przez Janusza. Przykładowo ten albo ten. Artykuły te szeroko omawiają historię oraz teorie stojącą za otwartymi standardami.
Spis Treści
Dlaczego IFC jest najlepszym sposobem na wymianę danych?
Na początku, chciałbym nakreślić dlaczego uważam, że IFC jest najlepszym formatem na wymianę danych w branży AEC. Kilka powodów, które uważam za ważne:
- Łańcuch dostaw w branża jest podzielony na niezliczoną ilość mniejszych dostawców i podwykonawców odpowiedzialnych jedynie za wąską część kontraktu.
- Długi czas trwania projektów sprzyja używaniu otwartych standardów gdyż żadna firma nie była w stanie stworzyć własnego formatu, który obsłuży cały cykl życia budynku.
- W przeciwieństwie do np. branży paliwowej, która zaadoptowała ‘samotny BIM’ (BIM używany tylko w obrębie jednej firmy i niedostępny dla innych).
- Nikt nie musi płacić licencji za używanie tego formatu (otwarte do użytku przez wszystkich – niezastrzeżony format).
- Znaczna większość oprogramowania używana w branży potrafi przetłumaczyć obiekty natywne do klas IFC (z większą lub mniejszą utratą danych) oraz odwrotnie.
- Kolejne wersje są kompatybilne wstecz (w przeciwieństwie do natywnych formatów).
- Nieedytowalny format zabezpieczający intelektualna własność twórcy (“PDF BIMu”).
- Można użyć tego formatu jako referencja w wielu programach do projektowania.
Pomimo licznych korzyści, jest jednak jeden wielki mankament, który powstrzymuje IFC od stania się PDFem BIMu. Chodzi sam proces eksportu do formatu IFC. Nie jest on niestety tak prosty jak w przypadku wysyłania dokumentu do PDF. Istnieje dużo pułapek które należy unikać oraz praktyk które należy przestrzegać aby zapewnić użyteczność plikowi IFC. Po internecie krążą różne przewodniki, niestety są one wciąż zbyt mało znane dla zwykłego użytkownika. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tej serii artykułów, dowiecie się DLACZEGO jest to ważne, CO eksportować oraz JAK to robić.
Czym jest eksport do IFC?
Najpierw zróbmy krok wstecz i przyjrzyjmy się czym jest eksport do IFC. Wyobraź sobie tworzącego model BIM w swoim ulubionym oprogramowaniu (czy to jest Revit, ArchiCAD, Allplan, czy inny). Tworzymy geometrie i parametry (pełniejsze wytłumaczenie). W momencie zapisania projektu, otrzymujesz plik który musisz przesłać dalej innym uczestnikom projektu. W naszym przypadku, wyślemy go do konstruktora używającego programu Tekla. Nie mogę od razu wysłać moich plików .pln lub .rvt z trzech prostych powodów:
- Nie będzie w stanie otworzyć plików (nie posiada odpowiedniego oprogramowania),
- Mógłby dokonać niezamierzonych lub zamierzonych zmian, o których ty nie byłbyś poinformowany,
- Twoja firma włożyła wiele wysiłku i pracy nad stworzeniem spersonalizowanych bibliotek, toteż chce chronić je jako własność intelektualną
W “starych, dobrych czasach” wystarczyło dołączyć rysunek jako nieedytowalną referencję, aby zacząć tworzyć własny szkic. Koncepcja BIM jest dokładnie taka sama- wyeksportuj plik do IFC po to aby inni uczestnicy mogli użyć go jako bazę do własnej pracy.
Brzmi prosto, nieprawdaż? O co więc tyle hałasu? Otóż śpieszę wyjaśnić: dane. Nasze modele z reguły zawierają niezliczoną ilość danych. Jeżeli ktoś chce eksportować wszystko z natywnego formatu, plik IFC byłby bezużytecznym chaosem. Z drugiej zaś strony – jeżeli eksportujemy zbyt mało, utracimy część danych. Musimy celować w sweet spot – eksportować właściwą ilość informacji odpowiadającą Exchange Information Requirements.
Model View Definition
Eksport do IFC jest tworzeniem Definicji Widoku Modelu (MVD) która spełnia wymagania stawiane przez Wymagania odnośnie Wymiany Informacji ustanowione na dany konkretny etap.
Cele eksportu do IFC
Model referencyjny
To zastosowanie jest jednym z najbardziej powszechnych jeżeli projektanci pracują w środowisku wielu platform. Jedynie to zastosowanie może pomieścić różne ustawienia eksportów w zależności od typu wymiany danych. Przykłady:
- Architekt dla konstruktora,
- Architekt oraz konstruktor dla branżystów od wentylacji, elektryka czy instalacji sanitarnych,
- Branżyści pomiędzy sobą,
- Architekt dla specjalistów – przeciwpożarowy, akustyk, fizyka budowli,
- ARC/STR/MEP dla projektowania od dostawców (np. windy, wyposażenia czy mebli).
Proces zaczyna się od eksportu naszego własnego modelu z odpowiednimi parametrami oraz umieszczenie go na CDE. Następny projektant ściąga najnowszą wersję i importuje IFC jako referencję do jego dyscypliny i kontynuuje prace nad nim.
Powróćmy do naszego przykładowego architekta. Przed eksportem danych, musi on zadać sobie pytanie – kto będzie bazował na mojej pracy? Jeżeli jest to konstruktor, prawdopodobnie nie potrzebuje on informacji nt. projektu zieleni, mebli czy oświetlenia. Ale na pewno musi znać rozłożenie okien, czy nie jest planowane jakieś ważne wyposażenie które wymaga dodatkowego zbrojenia. Jak odpowiedziałeś sobie na taki zestaw pytań, możesz właściwie przygotować eksportd do IFC.
Dlaczego ten eksport do IFC jest ważny?
Taki proces jest zalecany aby tworzyć i dzielić się dobrej jakości informacją oraz unikać utraty danych. Czasem może prowadzić to do większego nakładu pracy, ponieważ każda zmiana w bazowym modelu wymaga wnioskowania o zmianę, nie możemy bezpośrednio sami tego zmienić. Jednocześnie wtedy kwestia odpowiedzialności pozostaje krystalicznie czysta.
Z drugiej strony, importowanie oraz przekształcanie plików IFC w nasze własne modele niesie z sobą ryzyko utraty danych i generalnie nie jest rekomendowanie dla większych ilości informacji. Jednym powszechnym przykładem utraty danych jest importowanie architektonicznych plików IFC do modelu Revit MEP w celu automatycznej konwersji pomieszczeń na przestrzenie (rooms to spaces) do dalszej pracy. Niestety, Revit ma problemy z prawidłowym odczytaniem granic przestrzeni, które przychodzą z IFC. Rezultat jest taki, iż inżynierowie muszą manualnie sprawdzać zaimportowane modele, co zajmuje tyle czasu ile potrzeba na ręczne odtworzenie przestrzeni.
Ten proces przypomina przekształcanie dokumentów pdf ze skomplikowanym układem na dokument w Wordzie – zawsze należy go poprawić i zedytować aby być w stanie dalej pracować nad tym dokumentem. Przy skomplikowanym projekcie 3D jest to setki razy gorsze.
Moim zdaniem, lepiej jest używać IFC jako referencje do naszego modelu niż próbować go importować i poprawiać polegając na jakości odczytywania IFC przez oprogramowanie. Brak danych jest lepsze niż błędne dane.
Koordynacja wielobranżowa
To zastosowanie zawsze się sprawdza przy pracy z modelami BIM. Każdy projekt budowy wymaga koordynacji zestawionych modeli. BIM Koordynator dokona kontroli jakości modeli (poniższa lista nie jest wyczerpująca):
- Kontrola jakości struktury zestawionego modelu (np. czy kondygnacje mają ten sam poziom i nazwę, rotacje modeli, punkt zerowy projektu)
- Kontrola przestrzeni i pomieszczeń (ich istnienie, parametry, kolizje)
- Wykrywanie kolizji pomiędzy kombinacjami różnych modeli: architektoniczny, konstrukcyjny oraz branżowy,
- Kontrola istnienia wymaganych parametrów oraz czy te wartości są prawidłowe.
W czasie tego procesu BIM Koordynator ściągnie wszystkie pliki IFC z CDE projektu i dokona ich zestawienia w Solibri lub podobnym oprogramowaniu. Następnie ustawi reguły sprawdzeń, odpali sprawdzanie oraz będzie przechodził po kolei przez rezultaty. Używając BIM Collaboration Format zaadresuje wszystkie kolizje do odpowiedzialnego projektanta (używając macierzy kolizji). Modelerzy mogą poprawić błędy w następnym sprincie projektowym. Koordynacja międzybranżowa odbywa się z reguły co drugi tydzień. To znaczy, że projektanci bardzo często wykonują eksport do IFC. To dobre miejsce aby zaimplementować automatyzacje, która wykonuje za nas eksport do IFC, np w piątek o 20.00, gdy my siedzimy ze znajomymi w barze 🙂
Więcej informacji na temat roli BIM Koordynatora można znaleźć we wpisach Ignacego w dziale o BIM Koordynacji.
Dlaczego ten eksport do IFC jest ważny?
Kosztorysowanie
Dlaczego ten eksport do IFC jest ważny?
Budowanie w oparciu o model
Dlaczego ten eksport do IFC jest ważny?
Zarządzanie obiektem
Dlaczego ten eksport do IFC jest ważny?
Podsumowanie
Jak można się zorientować, jest wiele przeznaczeń eksportu do ifc. Ale należy uważać! Nie oznacza to iż projektanci muszą eksportować każdy model co najmniej cztery razy na tydzień. To byłaby gruba przesada 🙂
Przy projekcie nad którym obecnie pracuję, projektanci wykonują dwa eksporty do IFC tygodniowo, co odpowiada tym stanom (więcej o procesie CDE):
- Shared (koordynacja multidyscyplinarna)
- Published (dla wykonawców do przedmiarowania i budowy)
Wersje robocze utrzymywane są w BIM360 cloud, jako że większość projektantów pracuje w środowisku Revita.
Sprawdź serie o eksporcie do IFC:
1. CZĘŚĆ – Dlaczego to jest ważne?
2. CZĘŚĆ – Co eksportować a czego nie?
3. CZĘŚĆ – Jak to robić?
